Danh mục: Văn hóa – Xã hội

Làng quê thanh bình bên kia sông Thu Bồn đang đứng trước cơ hội lớn khi Nhà nước quyết định bắc cầu qua sông nối liền với phố cổ Hội An.

Cẩm Kim là xã còn nhiều khó khăn. Do nằm ở bờ nam sông Thu Bồn nên người dân đi lại làm ăn, buôn bán, học tập hoặc có nhu cầu qua trung tâm thành phố đều phải sử dụng phương tiện vận chuyển chủ yếu bằng đò ngang. Nhu cầu lưu thông mạnh, hình thức vận chuyển bằng đò không thể đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân và không thể tạo điều kiện thu hút đầu tư cho Cẩm Kim phát triển. Cẩm Kim nằm bên kia sông Thu Bồn, giáp với huyện Duy Xuyên, có 4.500 người dân, trong đó có 59 hộ nghèo, chiếm 5,75% tổng số hộ. Đây là xã có tiêu chí xây dựng nông thôn mới thấp nhất Hội An, mới đạt 6/19 tiêu chí. Việc xây dựng cầu qua sông Thu Bồn sẽ đáp ứng nhu cầu đi lại của gần 10.000 người dân Cẩm Kim và các xã của huyện Duy Xuyên, Thăng Bình mỗi ngày.

Những năm qua, UBND TP.Hội An đã tích cực tìm kiếm, kêu gọi các nguồn đầu tư để xây dựng cầu nhưng do kinh phí lớn nên đến nay vẫn chưa thực hiện. Năm ngoái, ông Nguyễn Văn Tài ở quận Cẩm Lệ (TP.Đà Nẵng) đã làm việc với thành phố để xin tự bỏ vốn đầu tư xây cầu từ phường Cẩm Phô sang Cẩm Kim, sau đó thu phí đi lại. Đề xuất này cơ bản đáp ứng nhu cầu và phù hợp với điều kiện địa chất, thủy văn cũng như thời tiết tại khu vực nên UBND thành phố đã trình UBND tỉnh, Sở Giao thông vận tải xem xét, cho phép ông Nguyễn Văn Tài đầu tư thực hiện. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Văn Dũng – quyền Chủ tịch UBND TP.Hội An, cuối tháng 1.2015, Chủ tịch UBND tỉnh Lê Phước Thanh đã đồng ý chủ trương đầu tư xây dựng cầu dân sinh Cẩm Kim – Hội An theo cơ chế Nghị quyết số 134 của HĐND tỉnh về “Kiên cố hóa mặt đường các tuyến đường huyện trên địa bàn tỉnh Quảng Nam giai đoạn 2015 – 2020” thay cho đề nghị của UBND TP.Hội An về việc xin phép đầu tư xây dựng cầu theo hình thức BOT. UBND thành phố làm chủ đầu tư, lập thủ tục đầu tư theo quy định để triển khai thực hiện. “Cầu bắc sang Cẩm Kim là cầu phục vụ dân sinh, nhân dân tự do đi lại mà không thu phí, được xây dựng từ nguồn kinh phí của Nhà nước chứ không phải của tư nhân đầu tư như trước đây” – ông Dũng khẳng định.

Bắc cầu sang sông sẽ giúp người dân Cẩm Kim thoát cảnh đò giang. Ảnh: Q.H

Để triển khai dự án, tỉnh cũng đã thống nhất giao cho doanh nghiệp của ông Lê Văn Tài thi công công trình. Thông tin ban đầu cho biết một số thông số kỹ thuật chính là cầu có trọng tải thiết kế dưới 3 tấn nối từ khối Ngọc Thành phường Cẩm Phô sang; kết cấu dàn thép Beiley 9 nhịp, trong đó nhịp giữa dài hơn 42m, rộng 4,5m, các nhịp còn lại rộng 4m, chiều cao thông thuyền khoảng 7m. Hệ thống móng trụ cầu là hệ móng cọc, trụ nằm trên hệ cọc bê tông dự ứng lực D500 với thời gian thi công hoàn thành khoảng 4 tháng. Hiện các ngành chức năng của thành phố đang xúc tiến các thủ tục liên quan để tiến hành thi công trong thời gian sớm nhất.

Trước chủ trương của tỉnh và thành phố cho một công trình mang tính “bước ngoặt” đối với xã Cẩm Kim, Bí thư Đảng bộ xã – ông Huỳnh Tấn Ca khẳng định đây là cơ hội cho vùng quê Kim Bồng. “Với những chủ trương của tỉnh và thành phố, đây là cơ hội của Cẩm Kim. Do đó, Đảng bộ và nhân dân Cẩm Kim trước hết phải phát huy nội lực bằng tinh thần và trách nhiệm để huy động nhân dân tập trung đầu tư vào các lĩnh vực như nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, đẩy mạnh phát triển kinh tế để dần dần đưa đời sống của nhân dân Cẩm Kim phát triển trong tương lai” – ông Ca nói. Hy vọng chủ trương đầu tư xây dựng cầu dân sinh Cẩm Kim – Hội An sẽ sớm được triển khai thực hiện trong thời gian sớm nhất. Còn đối với người dân Cẩm Kim và các vùng lân cận, chiếc cầu trong mơ đã có cơ sở hiện thực. Từ đây, cả vùng đất nằm bên kia sông Thu Bồn sẽ thoát cảnh cách trở, có điều kiện để vươn lên.

QUỐC HẢI

Nỗ lực phục dựng các yếu tố truyền thống của làng nghề dệt lụa tơ tằm Quảng Nam gắn với phát triển du lịch là hướng đi đúng của Làng lụa Hội An. Nơi đây đang hấp dẫn du khách và trở thành “bảo tàng sống” đầu tiên về nghề này ở Việt Nam.

Giới thiệu nghề và sản phẩm dệt vải Chăm (Ninh Thuận) tại Làng lụa Hội An.

Qua 3 năm vừa xây dựng vừa hoàn thiện, Làng lụa Hội An (thuộc Công ty CP Tơ lụa Quảng Nam) đã trở thành điểm đến hấp dẫn thứ 3 tại Hội An (sau Chùa Cầu và phố cổ) do khách du lịch bình chọn trên trang mạng du lịch Trip Advisor của Mỹ tổ chức cuối năm vừa qua. Ông Lê Thái Vũ – Tổng Giám đốc Công ty CP Tơ lụa Quảng Nam vui mừng khi nhận được thông tin này bởi theo ông đây là phần thưởng rất bất ngờ, ghi dấu những nỗ lực kiên trì và sự đầu tư đúng hướng của đơn vị. Ông Vũ còn cho biết, trong những năm qua các chuyên gia Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Hiệp hội Nghề tơ lụa Nhật Bản và Trường Đại học Nữ Chiêu Hòa đã có các cuộc khảo sát, làm việc với công ty và đánh giá cao quy trình khoa học của việc phục dựng các yếu tố tạo thành làng dệt cổ truyền, từ kiến trúc làng Việt đến sưu tầm, lưu giữ hàng trăm hiện vật của nghề dệt tơ lụa, tìm kiếm các giống dâu cổ của người Chăm và đang dần hoàn thiện, bổ sung nhiều hiện vật quý của nghề ươm tơ dệt lụa cổ truyền tại Làng lụa Hội An. Nơi đây phản ánh khá sinh động lịch sử phát triển và giao thoa hơn 300 năm giữa hai nền sản xuất Việt và Chămpa, lịch sử “con đường tơ lụa trên biển” khởi nguồn từ những vùng ươm tơ dệt lụa Quảng Nam, lấy thương cảng cổ Hội An làm điểm xuất phát ra thế giới.

Với hướng đi như vậy, Làng lụa Hội An đã và đang là điểm đến của các nhà nghiên cứu văn hóa, nghệ nhân, nhà thiết kế cũng như hàng chục ngàn khách du lịch trong nước và quốc tế. Gần đây, lần đầu tiên “Ngày hội văn hóa tơ lụa Việt Nam – ASEAN” do Công ty CP Tơ lụa Quảng Nam phối hợp với Hiệp hội Nghề tơ lụa Nhật Bản tổ chức đã diễn ra tại nơi này. Đây là cuộc hội ngộ, giới thiệu các sản phẩm tơ lụa của 20 làng nghề tiêu biểu ở Việt Nam như Vạn Phúc – Hà Đông, Phùng Xá – Mỹ Đức (Hà Nội), Nha Xá – Duy Tiên (Hà Nam), Tân Châu – Châu Đốc (An Giang), Mã Châu – Duy Xuyên (Quảng Nam), làng Chăm Mỹ Nghiệp – Ninh Phước (Ninh Thuận), các cơ sở dệt lụa ở Bảo Lộc (Lâm Đồng) và một số làng nghề nổi tiếng của Thái Lan, Malaysia. Campuchia, Lào, Indonesia, Philippines… Ông Watanabe Takao – Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp dệt may Kyoto kiêm Chủ tịch Hiệp hội Nghề tơ lụa Nhật Bản cùng một số khách mời của các tổ chức quốc tế về phát triển văn hóa đã đến dự và chia sẻ kinh nghiệm với đại biểu lãnh đạo các cấp, nghệ nhân các làng nghề, các cơ sở dệt lụa của Việt Nam và Nhật Bản về quá trình hình thành, bảo tồn cũng như hướng phát triển nghề tơ lụa, làm phong phú văn hóa mặc trong tương lai.

Thiết lập và phát huy thương hiệu Tại “Ngày hội văn hóa tơ lụa Việt Nam – ASEAN” tổ chức vừa qua, ông Watanabe Takao – Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp dệt may Kyoto kiêm Chủ tịch Hiệp hội Nghề tơ lụa Nhật Bản nói: “Tôi muốn chia sẻ với quý vị và các bạn là khi muốn phát triển nghề truyền thống thì chúng ta phải có nguyên tắc. Nguyên tắc thứ nhất là người làm nghề đó phải sống được bằng nghề. Nguyên tắc thứ hai là phải thiết lập được thương hiệu của mình và phát huy thương hiệu đó ra thế giới. Tôi nghĩ bản thân lụa Hội An, lụa Quảng Nam đã có thương hiệu nhất định. Làm sao phát huy được, giới thiệu được thương hiệu này ra thế giới và đảm bảo thương hiệu đó thì cả thế giới sẽ biết đến lụa Hội An, lụa Quảng Nam. Bí quyết là biết kết hợp giữa truyền thống với hiện đại và không ngừng sáng tạo để xây dựng thương hiệu mình là số một”.

Việc các chuyên gia văn hóa Nhật Bản đánh giá cao sự phát triển chiều sâu các giá trị văn hóa tại Làng lụa Hội An cho thấy một cách nhìn khác về bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa cổ truyền. Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản cũng đã đến khảo sát để đầu tư nhằm giúp dự án Làng lụa Hội An trở thành “bảo tàng sống” về nghề trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ dệt lụa đầu tiên tại Việt Nam, đồng thời thúc đẩy mối quan hệ giao thương Nhật – Việt về nghề tơ lụa trên nền lịch sử quan hệ thương mại giữa Hội An – Nhật Bản có từ lâu đời. “Dệt tơ tằm là nghề truyền thống mà tôi nghĩ rằng bất cứ một người nào trên thế giới này đều liên quan đến. Đó là cái nghề không chỉ làm để cung cấp cho riêng mình mà còn vì mọi người, cung cấp sản phẩm cho mọi người, giúp cho con người văn minh hơn, hiện đại hơn nhưng cũng rất truyền thống” – ông Nguyễn Sự, Bí thư Thành ủy Hội An nói.

Gắn việc xây dựng điểm tham quan du lịch Làng lụa Hội An với những nỗ lực bảo tồn, phục hồi nghề dệt lụa tơ tằm truyền thống của quê hương thời gian qua rất đáng ghi nhận, song đó cũng chỉ là bước khởi đầu. Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Hải cho rằng, để khôi phục và phát triển làng nghề truyền thống dệt lụa tơ tằm, ngành tơ tằm của Quảng Nam còn nhiều thách thức, còn rất nhiều khó khăn, nhiều trăn trở để làm sao không chỉ là cái đẹp trong nghề truyền thống, cái đẹp trong lao động của cha ông mà nó phải gắn với thị trường, gắn với giới thiệu sản phẩm đến với khách du lịch và giới thiệu nét văn hóa thể hiện trong sản phẩm du lịch, phục vụ du lịch. Đó là một thách thức nhưng đồng thời cũng là một niềm vui khám phá. “Chúng ta đã bước đầu thể hiện, làm được một việc để có thể nói với các thế hệ đi trước: Quảng Nam tiếp tục quan tâm, phát triển ngành nghề này trong điều kiện phát triển du lịch bền vững cho tương lai” – Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Đức Hải nói.

ĐỖ HUẤN

TP.Hội An vừa tạm ngưng hoạt động của hệ thống wifi (internet không dây) miễn phí trên địa bàn để bảo trì và nâng cấp.

Hệ thống này được đưa vào hoạt động từ tháng 10.2012, phủ sóng wifi miễn phí tại khu vực phố cổ và các khu du lịch trên địa bàn, tốc độ 256 Mb/s với 350 điểm phát sóng, kinh phí khoảng 25 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến tháng 3.2014, do chất lượng không đảm bảo nên thành phố đã thu hồi, di dời tập trung các điểm lắp đặt vào khu vực phố cổ và những điểm du lịch cần thiết. Đến nay, theo phản ảnh của du khách và người dân, chất lượng của hệ thống chưa ổn định, sóng yếu, thiết bị phát sinh những sự cố kỹ thuật, ảnh hưởng đến chất lượng truy cập. Theo Phòng VH-TT Hội An, lần này thành phố sẽ đầu tư các thiết bị hiện đại, nâng cấp hoàn toàn mới, đảm bảo tính năng kỹ thuật, giải pháp tối ưu, sớm đưa hệ thống hoạt động trở lại.

QUỐC HẢI

Tiếp cận, tìm hiểu các giá trị văn hóa dân gian địa phương thông qua hoạt động ngoại khóa “Chúng em cùng nhau khám phá bảo tàng” là chương trình đang được một số trường tiểu học ở TP.Hội An thực hiện, và đã phát huy tính năng động, sáng tạo, niềm hứng thú trong học sinh.

Các em học sinh lớp 4.1, Trường Tiểu học Lương Thế Vinh tham gia sinh hoạt tại Bảo tàng Văn hóa dân gian Hội An. Ảnh: Q.HẢI

Điều gì cũng mới lạ

Sau khi sắp xếp lịch tham gia buổi học ngoại khóa Bảo tàng Văn hóa dân gian (VHDG) Hội An, cô giáo Nguyễn Thị Lệ Hồng – chủ nhiệm lớp 4.1, Trường Tiểu học Lương Thế Vinh chuẩn bị chu đáo mọi điều kiện để đưa 37 học sinh trong lớp cùng đi. Cô Hồng tâm sự: “Được đến bảo tàng sẽ rất thú vị vì các em học ở lớp dù hiểu biết ít nhiều nhưng cũng chỉ là trên lý thuyết. Khi đến đây các em mới tận mắt nhìn thấy những hiện vật, hình dung rõ hơn những hoạt động của các làng nghề truyền thống. Đó là cơ hội để trải nghiệm, bổ sung kiến thức để học ở trường tốt hơn, cũng là dịp rèn kỹ năng giao tiếp, quan sát cho các em”.

Mở đầu buổi học, nhân viên bảo tàng giới thiệu với học sinh về các chủ đề sẽ cùng nhau khám phá. Đầu tiên là “sinh hoạt dân gian truyền thống”, “nghề truyền thống”, tiếp đến là “nghệ thuật diễn xướng dân gian” và “nghệ thuật tạo hình dân gian” của Hội An. Các em học sinh lần lượt được thấy và nghe thuyết minh cụ thể về không gian ngôi nhà cổ, trang phục của người Hoa và người Việt tại Hội An; được tìm hiểu về nghề nông, nghề sông nước. Ở loại hình nghệ thuật dân gian, chủ đề được tập trung giới thiệu là hô hát bài chòi và cặp mắt cửa trong các ngôi nhà cổ… Và không khí rộn ràng hẳn lên khi các em tận mắt chứng kiến các nghệ nhân biểu diễn và giới thiệu các nghề truyền thống từ vòng đời con tằm, ươm tơ, dệt Chăm, dệt mỏ quạ, dệt Cửu Diễn; rồi trình diễn thư pháp, dán lồng đèn, chuốt gốm…
Không giấu được niềm vui với những trải nghiệm tại bảo tàng, em Thiên Phú bày tỏ: “Lần đầu tiên em đến đây và cũng là lần đầu tiên tận mắt thấy những nghề, nghệ thuật dân gian mà lâu nay chưa biết đến. Điều gì cũng thật mới lạ. Em rất thích và muốn trở lại đây nhiều lần nữa”. Còn học sinh Minh Thư già dặn chia sẻ: “Khi được xem và biết thêm những nghề truyền thống ở Hội An, em rất thích. Ngay cả những nghề em đã thấy như chài lưới, buôn bán, làm nông, nếu không đến đây thì đâu biết đã không còn giống như ngày xưa”. Lớp trưởng lớp 4.1 – Quốc Huy thì cho biết: “Ngoài buổi học ngoại khóa, em sẽ cùng với các bạn về nói ba mẹ thường xuyên đưa đến bảo tàng này”.

Hoạt động bổ ích

Không chỉ các em học sinh, ngay cả các nghệ nhân tham gia trình diễn cũng thực sự thích thú với công việc này. Thầy giáo Huỳnh Dõng, người trình diễn thư pháp nói: “Tôi rất thích và luôn sẵn sàng phục vụ, bởi qua những chữ viết, ta có thể bổ sung cho các em vốn sống, vốn ngôn ngữ. Đấy là nguồn để các em sản sinh ra văn bản, thứ nhất là hình dạng của chữ viết, viết đúng, viết đẹp viết đúng cỡ. Các đơn vị phối hợp tổ chức cho các em học những lớp như thế này tôi nghĩ rất hay”. Chị Lê Thị Phong, người giới thiệu nghề ươm tơ dệt lụa xứ Quảng của bảo tàng nói: “Khi hướng dẫn cho học sinh tôi rất vui vì có thể nói cho các em biết rằng để làm ra mảnh vải bằng tơ tằm rất cực khổ và cũng giúp các em phân biệt được thế nào là tơ tằm thật, tơ tằm giả. Đó là yếu tố rất quan trọng”.

Sau khi tham quan, trải nghiệm, toàn thể học sinh còn được tham gia nhiều trò chơi thú vị do cán bộ của Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An tổ chức. Như tham gia trò chơi “Chú họa sĩ tí hon”, mỗi học sinh vẽ theo chủ đề yêu thích lên một sản phẩm của làng gốm Thanh Hà là heo đất hoặc lọ cắm hoa, sau đó mỗi đội chọn một sản phẩm đẹp nhất để thi với nhau. Các sản phẩm này sẽ được tặng lại cho các em làm quà lưu niệm. Hay trò chơi “Bác ngư dân chăm chỉ”, ban tổ chức chuẩn bị 10 câu hỏi theo hình thức trắc nghiệm xoay quanh chủ đề về nghề sông nước.

Được biết, chương trình ngoại khóa “Chúng em cùng nhau khám phá bảo tàng” do Phòng GD-ĐT phối hợp với Trung tâm Quản lý bảo tồn di sản văn hóa Hội An phối hợp thực hiện. Dù mới triển khai nhưng chương trình đã cho thấy hiệu quả tích cực của nó. “Triển khai vào cuối năm học 2013 – 2014, đến nay đã có 10 đơn vị trường tiểu học trên địa bàn thành phố thực hiện. Mục đích giúp cho các em tiếp cận được các nghề gần gũi nhưng có khả năng bị mai một. Đồng thời giáo dục cho các em truyền thống, nét văn hóa của địa phương. Những hoạt động này còn giúp học sinh tự khám phá những nét đẹp văn hóa của cộng đồng người Việt Nam nói chung và người Hội An nói riêng” – ông Nguyễn Dương, Phó Trưởng phòng GD-ĐT TP.Hội An cho biết.

Đọc những dòng cảm nghĩ của học sinh sau khi kết thúc buổi ngoại khóa tại Bảo tàng Văn hóa dân gian Hội An cho thấy các em rất yêu thích chương trình. Điều đó chứng minh rằng, trong thực hiện đổi mới phương pháp dạy học, hoạt động ngoại khóa là một hình thức tự học tích cực, bổ ích và có hiệu quả. Hoạt động này đã nối liền bục giảng với thực tiễn đời sống, phát huy tính năng động, sáng tạo, khơi gợi niềm hứng thú trong học tập ở học sinh.

QUỐC HẢI

Trong những ngày này cách đây 15 năm (12.1999), cán bộ và nhân dân  Hội An – Duy Xuyên nói riêng, Quảng Nam nói chung vỡ òa trong niềm vui khi Khu đền tháp Mỹ Sơn và Đô thị cổ Hội An được UNESCO vinh danh Di sản văn hóa thế giới. Từ đó đến nay, trong suốt hành trình giữ gìn, bảo vệ, phát huy giá trị di sản, các địa phương đã có nhiều cách làm phù hợp để giữ gìn và phát huy giá trị di sản.

Chùa Cầu Hội An. Ảnh: LÊ TRỌNG KHANG

Mỹ Sơn: Nhiều nổi bật

Một cuộc gặp gỡ giữa những người yêu Mỹ Sơn và có nhiều đóng góp trong công tác bảo tồn khu đền tháp đã được tổ chức để cùng nhìn lại quãng đường 15 năm qua. Nhiều đại biểu cho rằng, điều dễ nhận thấy nhất của Mỹ Sơn 15 năm qua chính là đã làm tốt công tác bảo tồn và phát triển du lịch. Nổi bật là sự tiếp nhận và hợp tác với các tổ chức, đơn vị trong và ngoài nước như UNESCO, JICA (Nhật Bản), Lerici Foundation (Ý), Viện Khảo cổ học, Viện Bảo tồn di tích… với số tiền hỗ trợ lên đến hàng chục tỷ đồng. Có thể kể đến một số dự án tiêu biểu như xây dựng nhà trưng bày; khảo cổ khai thông dòng suối Khe Thẻ; bảo tồn nhóm tháp G, tháp E7… Ngoài ra còn phối hợp với Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) thực hiện dự án du lịch cộng đồng Mỹ Sơn; triển khai dự án “Đổi mới và nâng cao chất lượng dịch vụ du lịch Mỹ Sơn”, đào tạo hướng dẫn thuyết minh viên về Mỹ Sơn, xây dựng bảng hiệu, điều chỉnh hướng tham quan, xây dựng biểu trưng (logo), đưa xe điện vào phục vụ du khách…

Âm vọng tháp cổ Mỹ Sơn. Ảnh: LÊ TRỌNG KHANG

Ông Lê Trung Hoa – Phó Chủ tịch UBND huyện Duy Xuyên cho rằng, thành công đối với Mỹ Sơn rất nhiều, kết quả không chỉ phản ánh qua các dự án bảo tồn và phát huy giá trị di tích mà còn thể hiện ở việc bảo vệ kiến trúc và cảnh quan sinh thái xung quanh, chống cháy rừng, rà phá bom mìn, xử lý chất độc hóa học, bảo vệ môi trường…  góp phần tạo một Mỹ Sơn an toàn và đẹp hơn về cảnh quan. Đặc biệt, xác định công tác bảo tồn phải liên tục và kế thừa qua nhiều thế hệ nên từ năm 2004 Ban Quản lý Khu di tích Mỹ Sơn đã phối hợp với các ban, ngành địa phương và Phòng GD-ĐT Duy Xuyên thực hiện chương trình “Giáo dục di sản trong trường học”. Việc biên soạn 2 bộ sách làm tài liệu nguồn cho giáo viên giảng dạy và học sinh từ lớp 1 đến lớp 9 học tập đã đem lại kết quả khá tích cực trong việc nâng cao ý thức trách nhiệm của cộng đồng và thế hệ trẻ với di sản…

Dự án bảo tồn trùng tu nhóm tháp G được xem là điểm sáng nhất của Mỹ Sơn trong công tác bảo tồn di sản 15 năm qua. Ảnh: VĨNH LỘC

Theo ông Đinh Hài – Giám đốc Sở VH-TT&DL, qua 15 năm sau ngày vinh danh di sản những thành công mà Mỹ Sơn đạt được là khá tích cực, tuy vậy quá trình hoạt động cũng bộc lộ nhiều hạn chế cần khắc phục. Trong đó, hai vấn đề cần quan tâm thời gian tới là nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ tại điểm đến, nhất là trên các lĩnh vực khảo cổ, trùng tu theo tiêu chuẩn quốc tế. Thứ hai, trong quá trình phát triển các cơ sở hạ tầng tại khu vực bên trong cần cố gắng gìn giữ nguyên vẹn bộ mặt Mỹ Sơn vì đó là điểm then chốt hấp dẫn du khách. Ngoài ra, sở cũng sẽ tiếp tục thúc đẩy kêu gọi thêm nhiều dự án của Chính phủ có liên quan đến Mỹ Sơn trong những năm tới. Trước mắt là dự án do Chính phủ Ấn Độ tài trợ nguồn kinh phí khoảng 3,5 triệu đôla với 15 chuyên gia, dự án sẽ kéo dài từ 5 năm đến 10 năm. “Không chỉ hợp tác với Ấn Độ mà sẽ còn có nhiều tổ chức quốc tế khác đến giúp bảo tồn Mỹ Sơn. Vì vậy, việc nâng cao khả năng đáp ứng yêu cầu của đội ngũ cán bộ ở Mỹ Sơn là rất quan trọng” – ông Hài nói.

Hội An: Lắng nghe để gìn giữ

Cũng như nhiều điểm tham quan khác, nhà cổ Tấn Ký (số 101 đường Nguyễn Thái Học, phường Minh An) đã để lại nhiều ấn tượng cho du khách khi đến với phố cổ Hội An. Xây dựng cách đây 200 năm, nhà cổ Tấn Ký được xem là một trong những công trình tiêu biểu cho kiến trúc nhà cổ ở Hội An. Đã qua 7 thế hệ sinh sống, đến nay ngôi nhà vẫn còn khá nguyên vẹn với những đặc trưng trong kiến trúc nhà cổ Hội An. Một du khách đến từ Singapore chia sẻ: “Lần đầu tiên đến Hội An, khi thăm ngôi nhà cổ này, tôi đã hiểu thêm kiến trúc và văn hóa mà thành phố các bạn đang có. Quả thật rất đáng ngưỡng mộ và trân trọng sự gìn giữ đầy tâm huyết của các bạn”. Nhà cổ Tấn Ký chỉ là một điển hình rất nhỏ trong hiệu quả công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản của TP.Hội An 15 năm qua. Có được thành công này là bởi, đồng hành với sự tự nguyện, tự giác chung tay chung sức của người dân; cấp ủy, chính quyền các cấp của thành phố đã có nhiều chủ trương, quyết sách phù hợp để giữ gìn và phát huy các giá trị của di sản. Từ trùng tu, tôn tạo di tích đến tìm tòi và duy trì các sản phẩm du lịch độc đáo đều được địa phương nghiên cứu, tổ chức thực hiện, trên tinh thần cầu thị lắng nghe ý kiến của người dân, các chuyên gia và kể cả du khách.

Nhờ làm tốt công tác bảo tồn, Hội An luôn là điểm đến hấp dẫn trong lựa chọn của du khách. Ảnh: LÊ HIỀN

Nhiều năm nay, thành phố luôn tổ chức gặp gỡ các chủ di tích trên địa bàn, mở hội thảo với các chuyên đề khác nhau để có cơ sở ứng dụng thực tiễn. Nhiều người thường xuyên gắn bó, cảm mến và có tâm huyết với Hội An cũng sẵn lòng chia sẻ những kinh nghiệm quý trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản. Bên cạnh đó, thông qua việc tiếp dân và cải cách thủ tục hành chính, chính quyền các địa phương đã ghi nhận thông tin và nguyện vọng của nhân dân để kịp thời xây dựng phương án điều hành quản lý phù hợp. Đối với những đề án ảnh hưởng đến việc sinh hoạt, đi lại của người dân, trước khi xây dựng và triển khai, thành phố tổ chức tham vấn ý kiến cộng đồng, nghiêm túc tuyên truyền đến từng hộ dân, không làm qua loa, đại khái. Đặc biệt, thành phố cũng đã tham khảo sự tư vấn và nhận định của các chuyên gia trong và ngoài nước để quy hoạch tổng thể, xây dựng chiến lược phát triển với tầm nhìn lâu dài cho địa phương. Từ đó, 15 năm nay, Hội An đã ghi nhận và giải quyết hàng trăm lượt kiến nghị; tu bổ hơn 400 ngôi nhà, với kinh phí gần 190 tỷ đồng, duy tu, đầu tư các tiện ích công cộng trong và ngoài khu phố cổ. Cùng với việc bảo tồn các làng nghề và các công trình di tích văn hóa, lịch sử khu vực vành đai, vùng ven, vùng đệm, Hội An đã duy trì các lễ hội, tín ngưỡng, tôn giáo; tổ chức các sản phẩm du lịch phù hợp với hiện trạng cảnh quan và chiều sâu văn hóa địa phương. Tất cả hoạt động này đều có sự tham gia tích cực của cộng đồng, các đơn vị làm du lịch, từ việc đóng góp ý kiến đến tham gia trực tiếp các đề án đặc thù.

Có thế thấy, việc cầu thị lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, du khách và nhân dân là một cách làm đúng đắn để Hội An tiếp tục thực hiện công tác trùng tu, tôn tạo. Đồng thời có thêm ý tưởng để tạo các sản phẩm du lịch độc đáo, gắn liền với việc giữ gìn và phát huy giá trị di sản văn hóa thế giới.

VĨNH LỘC – LÊ HIỀN

Kịp thời, chu đáo và đảm bảo các nhu yếu phẩm cho các hộ nghèo ăn Tết Ất Mùi là chủ trương của Đảng bộ và chính quyền Hội An từ thành phố đến các xã, phường.

Những ngày qua, cùng với cán bộ phụ trách LĐ-TB&XH đi khảo sát, nắm chắc tình hình đời sống của các hộ nghèo, cận nghèo và đối tượng xã hội trên địa bàn, anh Nguyễn Đức Hùng – cán bộ UBND xã Cẩm Kim không khỏi băn khoăn khi hầu hết bà con đều gặp nhiều khó khăn. Cẩm Kim là xã thuần nông nằm bên kia sông Thu Bồn với dân số hơn 4.000 người, do thời tiết diễn biến phức tạp, nhiều diện tích lúa sạ vụ đông xuân đã bị chết. Thêm vào đó, dịch bệnh trên cây trồng, con vật nuôi cũng khiến cho nguồn nông sản và gia cầm ở địa phương khó bán được trong dịp tết. “Toàn xã còn 39 hộ nghèo và 65 hộ cận nghèo. Nhìn chung là khó khăn nhưng địa phương đang huy động mọi nguồn lực để chăm lo, hỗ trợ bà con ăn tết ấm cúng” – anh Hùng nói.

Ngày hội bánh tét vì người nghèo ở Hội An.

Dù địa bàn không có nhiều doanh nghiệp để huy động ủng hộ kinh phí tặng quà tết cho các đối tượng nhưng Cẩm Kim sẽ tổ chức “Ngày hội bánh tét vì người nghèo” và đề nghị thành phố hỗ trợ. Năm nay, cả 13 xã, phường tại Hội An cũng sẽ tổ chức ngày hội này thay vì tổ chức tập trung tại thành phố như năm ngoái. “Ngày hội sẽ tạo sân chơi bổ ích cũng như sự chia sẻ của cộng đồng với người nghèo. Tất cả bánh tét sẽ trao tận tay từng hộ nghèo và cận nghèo. Phòng còn phối hợp với Liên đoàn Lao động thành phố vận động các tổ chức công đoàn cơ sở đóng góp các phần quà bánh, mứt để trao tặng” – ông Trần Đồng, Phó phòng LĐ-TB&XH Hội An cho biết.

Theo số liệu cuối năm 2014, trên địa bàn thành phố có 627 hộ nghèo và cận nghèo, trong đó có 154 hộ nghèo. Vì vậy, thành phố yêu cầu tất cả xã, phường nhanh chóng khảo sát, nắm rõ đối tượng, số lượng, kể cả các đối tượng bảo trợ xã hội để chuẩn bị hỗ trợ. Từng địa phương cũng tích cực vận động các nguồn kinh phí để mua sắm quà tết trao tặng. Hội An cũng thống nhất mỗi phần quà tặng cho các hộ nghèo trên địa bàn trị giá 600 nghìn đồng, hộ cận nghèo 400 nghìn đồng, cao hơn năm ngoái mỗi suất 50 nghìn đồng. Cơ cấu phần quà do các địa phương tự cân đối nhưng phải đảm bảo có gạo thơm, bánh tét và các nhu yếu phẩm khác. Các phần quà này sẽ được trao trước ngày 28 tháng Chạp và khuyến khích 2 địa phương không còn hộ nghèo là Minh An và Cẩm Phô hỗ trợ thêm cho các xã, phường khó khăn để tặng quà cho các đối tượng. Riêng 32 người già cô đơn ở Hội Chữ thập đỏ thành phố và trẻ em tàn tật, mồ côi cũng được trao mỗi suất quà tết trị giá 150 nghìn đồng. “Dù còn nhiều khó khăn nhưng chủ trương của thành phố là phải chăm lo cho hộ nghèo và cận nghèo một cách kịp thời, chu đáo với đầy đủ các nhu yếu phẩm để ăn tết” – ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TP.Hội An khẳng định.

QUỐC HẢI