Vừa qua, chính quyền và nhân dân làng Thanh Nhứt (xã Cẩm Thanh) đã long trọng tổ chức lễ khánh thành – an vị ngôi đình làng sau một thời gian trùng tu, tôn tạo, phục dựng và tiến hành cúng lệ âm linh, tiền hiền.
Đại biểu lãnh đạo các cấp, các ngành cắt băng khánh thành trùng tu, tôn tạo đình Thanh Nhứt- Ảnh: Đỗ Huấn
Đây là sự kiện đáng nhớ của bà con nhân dân trong làng, là một ngày hội không thể nào quên của những người con quê hương. Phát biểu tại buổi lễ, ông Lê Công Thắng – Bí thư chi bộ, Trưởng thôn Thanh Nhứt (xã Cẩm Thanh) cho rằng: ““Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây ”nhân dân trong làng long trọng tổ chức lễ khánh thành – an vị và cúng lệ âm linh, tiền hiền để một lần nữa tưởng nhớ công đức bao la trời biển của tổ tiên, ông bà và nhắc nhở, răn dạy cháu con biết ơn các bậc tiền bối, có công khai hoang lập ấp để chúng ta có được cuộc sống ấm no, hạnh phúc như ngày nay. Tổ chức lễ khánh thành lần này cũng đúng dịp kỷ niệm 44 năm ngày giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 – 30/4/2019) và ngày Quốc tế Lao động (1/5), mỗi người chúng ta càng có dịp trân quý hơn giá trị của cuộc sống độc lập tự do mà biết bao người con của Tổ quốc Việt Nam và người dân Cẩm Thanh, Hội An đã hy sinh, cống hiến mang lại”.
Đình Thanh Nhứt là một ngôi đình của làng Thanh Nhứt thuộc tổng Thanh Châu, phủ Điện Bàn ngày trước. Đây là một thiết chế văn hóa làng xã, nơi sinh hoạt tín ngưỡng thờ thần thành hoàng và là nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động lễ hội của các cư dân làng Thanh Nhứt. Đình Thanh Nhứt ngoài giá trị là một di tích văn hóa nghệ thuật còn là nơi gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử về quá trình hoạt động cách mạng của quân và dân Cẩm Thanh, thị xã Hội An trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Trong đó mốc son tự hào đáng nhớ nhất là đêm Đồng khởi 24/9/1964:
Đứng lên bằng súng bẹ dừa
Quê ta đồng khởi, Mỹ thua Ngụy hàng.
Với quyết định hết sức táo bạo, đêm 24/9/1964, Thị ủy Hội An đã lãnh đạo quân và dân xã Cẩm Thanh nhất tề đứng lên đồng khởi. Với kế nghi binh, lực lượng vũ trang địa phương đã ngụy trang “bằng súng bẹ dừa” hành quân rầm rộ, kết hợp với cơ sở nội tuyến bên trong, ta loan tin giả rằng bộ đội chủ lực về giải phóng xã Cẩm Thanh, làm cho bọn ngụy quyền khiếp vía, rồi bất ngờ đồng loạt nổ súng tấn công vào đồn phòng vệ dân sự của địch. Trong thế bị động, hoang mang bọn địch đã ra đầu hàng vô điều kiện. Quân ta đã bắt một trung đội nghĩa quân, các tên liên trưởng và ác ôn giải về đình Thanh Nhứt, rồi tập hợp quần chúng nhân dân để tổ chức mitting xóa sổ chính quyền tay sai ngụy quyền. Cũng trong buổi mitting, ủy ban giải phóng đã tuyên bố xóa sổ chính quyền ngụy quyền xã Cẩm Thanh và tuyên bố thành lập chính quyền giải phóng, thành lập Ủy ban Mặt trận giải phóng dân tộc, thành lập đội du kích xã Cẩm Thanh.
Cẩm Thanh lúc bấy giờ trở thành xã đầu tiên của thị xã Hội An được giải phóng hoàn toàn. Sự kiện này đã tạo tiếng vang lớn, làm cho chính quyền ngụy quyền ở nhiều nơi hoang mang lo sợ. Thắng lợi này cũng đã kích lệ tinh thần chiến đấu của quân dân ta, làm dấy lên phong trào đồng khởi đánh đổ ngụy quyền, giành chính quyền về tay nhân dân lan rộng trên địa bàn thị xã Hội An cũng như toàn tỉnh Quảng Nam lúc đó…
Trải qua những năm tháng chiến tranh ác liệt, dài lâu, cùng với sự tác động khắc nghiệt của tự nhiên như thiên tai, bão lũ…, là sức tàn phá dữ dội của bom đạn chiến tranh và những tác nhân khác, đình làng Thanh Nhứt xã Cẩm Thanh ngày càng xuống cấp nghiêm trọng, hư hại nặng nề. Được sự quan tâm của lãnh đạo Đảng, chính quyền, mặt trận, các ban ngành, đoàn thể của thành phố và xã Cẩm Thanh về chủ trương, đầu tư nguồn kinh phí hơn 3,05 tỷ đồng, giao cho Trung tâm QLKBTDSVH Hội An làm chủ dự án, bà con nhân dân làng Thanh Nhứt cũng đã đóng góp thêm công sức, tiền bạc tổ chức trùng tu, tôn tạo và phục dựng hoàn chỉnh, khang trang ngôi đình làng thân thương và yêu dấu của mình.
Bia di tích lịch sử văn hóa đặt trong khuôn viên đình Thanh Nhứt– Ảnh: Đỗ Huấn
Đến dự lễ khánh thành, bà Nguyễn Thị Vân – Ủy viên BTV Thành ủy, Bí thư Đảng ủy xã Cẩm Thanh nói: “Đối với Cẩm Thanh, trong nhiều năm qua được sự quan tâm của lãnh đạo thành phố, đặc biệt là Trung tâm QLBTDSVH Hội An đã cố gắng cùng với địa phương phục dựng những ngôi đình làng. Thứ nhất là đình Thanh Tam đã khánh thành năm 2018, bây giờ là đình Thanh Nhứt và sắp đến là đình Thanh Nam (thôn Thanh Đông). Đây là ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc phục dựng lại các di tích văn hóa lịch sử để cho con cháu có điều kiện ôn lại truyền thống của quê hương mình. Với đình làng Thanh Nhứt, đây là thiết chế văn hóa, sinh hoạt làng xã và đặc biệt gắn liền với cuộc tổng tiến công và nổi dậy của quân và dân Cẩm Thanh vào tháng 9.1964. Sắp tới đây, tháng 9 này chúng ta kỷ niệm 55 năm Đồng khởi Cẩm Thanh vì vậy việc gắn liền với các di tích cách mạng như thế này rất có ý nghĩa”.
Bà con xa quê về viếng hương tưởng nhớ tổ tiên, ông bà– Ảnh: Đỗ Huấn
Từ sau ngày giải phóng đất nước, thống nhất Tổ quốc (1975), cùng với nhân dân Cẩm Thanh, bà con các chư tộc ở làng Thanh Nhứt trở về làng xóm, bắt tay khai hoang vỡ hóa, phục hồi sản xuất, xây dựng quê hương. Đình làng Thanh Nhứt cũng là nơi đi về hương khói, vọng nhớ, tri ân công đức tổ tiên, ông bà và bao lớp người đã hy sinh, cống hiến để mảnh đất này được trường tồn và từng ngày đổi mới. Rồi theo thời gian, cuộc sống mưu sinh, yêu cầu nhiệm vụ công tác đặt ta, một số người con của làng phải rời xa quê đi làm ăn sinh sống nơi khác. Nay có dịp về dự lễ khánh thành đình làng, ai nấy cũng vui mừng khi thấy ngôi đình được đầu tư trùng tu, tôn tạo khang trang, kiên cố. Ông Phạm Bê – người con xa quê đã không giấu được niềm hân hoanm bày tỏ sự trân trọng cảm ơn quý lãnh đạo các cấp và bà con nhân dân trong làng đã đầu tư, góp sức để trùng tu ngôi đình làng khang trang, bề thế như hôm nay.
Tổ chức khánh thành và đưa vào hoạt động trong đời sống của cộng đồng dân cư làng Thanh Nhứt, từ nay Cẩm Thanh có thêm một di tích lịch sử – văn hóa đã được trùng tu, tôn tạo, một địa chỉ đỏ góp phần giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang cho thế hệ trẻ.
Đỗ Huấn