Những năm gần đây, sản xuất ngư nghiệp của ngư dân thành phố cũng không tránh khỏi những tác động bất lợi như ngư dân các tỉnh miền Trung. Tình trạng ô nhiễm môi trường biển ở các tỉnh ven biển Bắc miền Trung đã làm ảnh hưởng nặng đến nghề khai thác hải sản của bà con ngư dân. Cạnh đó, tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, bão lũ thất thường đã gây thêm khó khăn cho ngư dân, đặc biệt chỉ với 2 cơn lũ muộn xảy ra trong tháng 12/2016 đã làm thiệt hại hàng chục tỷ đồng cho sản xuất nông nghiệp và thủy sản trên địa bàn thành phố. Tiếp đó, việc cửa biển Cửa Đại bị bối lấp, tàu thuyền ra vào không được làm ảnh hưởng lớn đến đời sống của ngư dân.
Tuy vậy, bà con ngư dân vẫn không quản ngại khó khăn, nỗ lực vượt qua thách thức, giữ vững tinh thần và duy trì sản xuất, ổn định đời sống. Bà con phát huy tính tự quản, phát triển sản xuất theo hướng cộng đồng, thành lập 16 tổ đoàn kết khai thác thủy sản với hơn 220 phương tiện, trong đó có 7 tàu đăng ký đánh bắt ở vùng biển xa bờ và 1 tàu vỏ thép có công suất 940 sức ngựa vừa đóng mới năm vừa qua. Công suất tàu thuyền ngày càng được nâng cao, tạo điều kiện để ngư dân vươn ra khơi xa, bám biển dài ngày, đánh bắt các loại hải sản xuất khẩu.
Tàu khai thác hải sản ở Cù Lao Chàm- Ảnh: Đỗ Huấn
Tuy chỉ là ngành kinh tế thứ yếu nhưng chính quyền thành phố luôn quan tâm đầu tư đúng mức cho ngành sản xuất thủy sản. UBND thành phố đã thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ cho ngư dân nhằm nâng cao hiệu quả đánh bắt, tăng cường bám biển dài ngày, phòng chống thiên tai trên biển như: hỗ trợ máy thu trực canh, hỗ trợ đánh bắt ở vùng biển xa (chỉ tính trong năm 2016 kinh phí hỗ trợ nhiên liệu là 2 tỷ 118 triệu đồng), rồi hỗ trợ đóng mới, cải hoán tàu thuyền đánh bắt xa bờ… Công tác đào tạo, tập huấn nghề cho người lao động trong ngành cũng được quan tâm, hoạt động dịch vụ nghề cá, hạ tầng các bến cá, khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão được đầu tư nâng cấp và sửa chữa, đáp ứng yêu cầu của ngư dân.
Việc chuyển đổi cơ cấu nghề và kiêm nghề khai thác có sự chuyển biến tích cực, nhiều tàu thuyền và nghề khai thác được cải tiến theo hướng hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản như nghề vây ngày, nghề lưới rê 3 lớp, nghề lưới quét, nghề giã đôi cao tốc, chụp mực… Nhờ vậy, trong thời điểm khó khăn nghề biển Hội An vẫn giữ vững sản xuất, sản lượng khai thác thủy sản năm vừa qua đạt 12.505 tấn, tổng giá trị sản xuất toàn ngành (kể cả nuôi trồng) đạt gần 759 tỷ đồng, tăng 1% so với năm 2015.
Nghề nuôi trồng thủy sản cũng có sự chuyển biến đáng kể về công tác đầu tư thâm canh và đã trở thành hướng đa nghề “chân biển, chân sông” của một bộ phận ngư dân trong những năm gần đây chứ không chỉ của các hộ gia đình ở vùng “cửa sông ven biển”. Toàn thành phố hiện đã thành lập được 15 tổ nuôi tôm cộng đồng. Việc thử nghiệm các đối tượng nuôi mới cũng được chú trọng và bước đầu cho kết quả khả quan. Đáng chú ý là các mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng, tu hài, tôm càng xanh, cua biển, cá dìa, cá điêu hồng, cá đối. Đặc biệt, việc áp dụng chuyển đổi đối tượng nuôi từ tôm sú sang tôm thẻ chân trắng đã đem lại hiệu quả kinh tế cao cho nhiều hộ nuôi, mô hình nuôi cá đối trong ao nước lợ năm qua cũng cho năng suất cao 9 tấn/ha/vụ.
Nuôi cá lồng bè trên sông ở Cửa Đại- Ảnh: Đỗ Huấn
Là một ngành kinh tế “chim trời cá nước”, mang tính truyền thống “cha truyền con nối” có đặc điểm phức tạp trong quá trình sản xuất nên lãnh đạo thành phố đã quan tâm ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất để nâng cao hiệu quả và tăng giá trị sản xuất. Với hơn 3,5 tỷ đồng từ các nguồn khác nhau, thành phố đã đầu tư triển khai thực hiện các mô hình, đề tài trong sản xuất như: ứng dụng nghề lưới rê đánh bắt cá chim vụ Đông tại Cẩm Nam, nuôi xen cá dìa và tôm sú với rong câu, nuôi cá rô phi đơn tính, cá đối tại Cẩm Châu, đồng quản lý trong nuôi trồng thủy sản tại Cẩm Hà, nuôi tu hài tại Tân Hiệp, nuôi cua biển tại Cẩm Thanh và Cẩm Châu, nuôi cá thác lác cườm tại Cẩm An, phối hợp với các cơ quan cấp tỉnh thực hiện mô hình nuôi tôm áp dụng tiêu chí GapP tại Cẩm Hà và Cẩm Châu…
Những tháng đầu năm nay, nghề đánh bắt và nuôi trồng thủy hải sản ở Hội An có những tín hiệu dự báo cho một năm sản xuất thành công. Mặc dù chưa vào vụ sản xuất chính nhưng trong 3 tháng đấu năm, ngư dân thành phố đã đánh bắt được 2.521 tấn hải sản, tăng hơn 18% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó sản lượng có khả năng xuất khẩu đạt 983 tấn. Trong nuôi trồng thủy sản, các hộ gia đình đã thả nuôi trên diện tích 100 ha, chủ yếu là tôm thẻ chân trắng kết hợp với các loại cá. Toàn thành phố phấn đấu cả năm khai thác đạt 13.600 tấn hải sản các loại, nuôi trồng thủy sản đạt 252 tấn. Tổng giá trị sản xuất toàn ngành đạt 780 tỷ đồng. Để đạt mục tiêu, ông Nguyễn Thế Hùng – Phó Chủ tịch UBND thành phố đề nghị, cần tiếp tục tăng cường áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để nâng cao sản lượng khai thác và nuôi trồng, nâng cao chất lượng sản phẩm. Ứng dụng công nghệ mới trong đóng tàu, khai thác, nuôi trồng, bảo quản, chế biến thủy sản… Tăng cường bám biển, mở rộng ngư trường và nghề đánh bắt, kết hợp tốt giữa khai thác và tái tạo, bảo vệ nguồn lợi đi đôi với bảo vệ chủ quyền biên giới biển đảo. Nâng cao năng lực đối phó với thiên tai, đảm bảo an toàn khi sản xuất trên biển. Tiếp tục vận động thành lập và nâng cao chất lượng hoạt động của các Tổ đoàn kết khai thác thủy sản trên biển, tổ cộng đồng nuôi trồng thủy sản. Tranh thủ các nguồn vốn để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng nghề cá; thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ, ưu đãi phát triển của nhà nước trên lĩnh vực thủy sản.
Đỗ Huấn