Những năm qua, nhằm thực hiện tốt công tác quản lý đất đai theo định hướng xây dựng thành phố sinh thái, ngoài việc tuân thủ các văn bản quy định của pháp luật và cấp trên, thành phố Hội An cũng đã ban hành một số văn bản để điều chỉnh về vấn đề tách thửa đất trên địa bàn.
Theo bà Huỳnh Thị Kim Dung – Trưởng Ban KT-XH HĐND thành phố, từ tháng 11/2003, để quản lý việc sử dụng đất đảm bảo quy hoạch và đúng hướng không gian đô thị, Hội An quy định trong khu vực đô thị nếu chia cắt nhỏ để chuyển nhượng thì thửa đất xin chuyển nhượng có chiều ngang mặt tiền tối thiểu 7m, chiều ngang mặt tiền của phần còn lại trong thửa đất tối thiểu 7m. Theo đề nghị của UBND TP.Hội An, ngày 15/3/2011, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định 777, trong đó có nội dung quy định “không xây dựng nhà liền kề; không tách thửa các lô đất thành những lô nhỏ có chiều ngang dưới 10m và chiều sâu lô đất dưới 15m để xây dựng nhà ở, công trình khác,…
Cùng với đó, nhiều Chỉ thị, văn bản cũng đã được UBND thành phố ban hành như Chỉ thị 04 ngày 5/11/2003 về việc tăng cường quản lý việc sử dụng đất đảm bảo quy hoạch và định hướng không gian đô thị; Chỉ thị 03 ngày 23/9/2010 về công tác quản lý, giải quyết hồ sơ đất đai tại Thôn Bến Trễ – Cẩm hà và khối 8 -Thanh Hà; Quyết định số 02 ngày 30/3/2012 về bổ sung quy chế tạm thời quản lý kiến trúc và xây dựng trên địa bàn xã Cẩm Thanh,…
Nhiều trường hợp không được tách thửa vì “cấn” quy định – Ảnh: Quốc Hải
Rõ ràng, để thực hiện chủ trương xây dựng thành phố sinh thái thì cần phải quy định điều kiện để hạn chế tách thửa. Tuy nhiên, qua tìm hiểu thực tế cho thấy, 13 xã/phường đều có trường hợp “cấn”, không được phép tách thửa đất. Hàng trăm hộ ở khu vực đô thị như Cẩm Phô, Minh An, Thanh Hà, Cẩm Châu, Cửa Đại, Cẩm An, Cẩm Nam, Tân An, Sơn Phong và khu vực nông thôn như Cẩm Thanh, Cẩm Hà, Cẩm Kim, Tân Hiệp không đủ điều kiện quy định nên không được phép tách thửa.
Vì vậy, thành phố đã tháo gỡ vướng mắc và giải quyết bức xúc của người dân. Từng trường hợp cụ thể đã được xem xét, giải quyết trên cơ sở đề xuất của các xã – phường. Hầu hết các hộ khó khăn, gia đình chính sách, hộ có người ốm đau, nợ nần, đông nhân khẩu,… đã được thành phố giải quyết tách thửa. Thành phố cũng yêu cầu tất cả các xã – phường phải triển khai nghiêm túc việc khảo sát, kiểm tra cụ thể và đề xuất phương án giải quyết nhu cầu tách thửa đúng đối tượng, đúng hoàn cảnh; không để xảy ra tiêu cực hoặc lợi dụng chủ trương để trục lợi. Riêng đối với các trường hợp tách thửa để cho tặng con cái, thành phố yêu cầu sau khi tách phải cam kết chỉ để ở và không được bán.
Tuy vậy, thực tế vẫn cho thấy quá nhiều bất cập, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu đất đai. Thực trạng này được bà Huỳnh Thị Kim Dung – Trưởng Ban KT-XH HĐND thành phố cho biết: “Thực tiễn cuộc sống đã và đang đặt ra nhiều thách thức, mâu thuẫn, thậm chí xung đột liên quan đến các quy định trên, buộc thành phố phải nghiên cứu, điều chỉnh các bất cập phát sinh. Chúng tôi đề nghị thành phố xem xét đầy đủ, toàn diện các mặt để sớm ban hành quy định rõ ràng, cụ thể hơn, đảm bảo tính phù hợp, khả thi, làm công cụ quản lý nhà nước và tạo hành lang pháp lý cần thiết để công dân thực hiện quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của mình”.
Mới đây, UBND thành phố đã xây dựng phương án về điều kiện tách thửa đối với một số khu vực trên cơ sở điều chỉnh những quy định hiện hành cho phù hợp với đặc thù của từng xã, phường đã được thành phố đưa ra trưng cầu ý kiến của bà con cử tri.
Theo đó, đối với đất thuộc khu vực đô thị, khu vực I khu phố cổ thực hiện theo Luật Di sản văn hóa và các quy định về bảo vệ di sản; đất các phường Minh An, Cẩm Phô, Sơn Phong, Cẩm Châu, Cẩm An, Cẩm Nam, Cửa Đại, Tân An, Thanh Hà,thửa đất được tách và thửa đất còn lại sau khi tách thửa có diện tích tối thiểu 80m2 sau khi trừ chỉ giới xây dựng, mặt tiền tối thiểu rộng 5m, kể cả hẻm kiệt. Riêng các làng nghề, làng quê sinh thái đặc thù và đất có mặt tiền tiếp giáp với sông, lạch, hồ nước, cánh đồng,… thửa đất được tách và thửa đất còn lại sau khi tách thửa có diện tích tối thiểu 90m2 sau khi trừ chỉ giới xây dựng, mặt tiền tối thiểu rộng 7m.
Cần sớm có phương án về điều kiện tách thửa đất – Ảnh: Quốc Hải
Đối với đất thuộc khu vực nông thôn nằm trên các tuyến đường ĐX, ĐH và tiếp giáp với sông, lạch, hồ nước, cánh đồng,… thửa đất được tách và thửa đất còn lại sau khi tách thửa có diện tích tối thiểu 120m2 sau khi trừ chỉ giới xây dựng, mặt tiền tối thiểu rộng 7m. Đối với các tuyến đường còn lại thửa đất được tách và thửa đất còn lại sau khi tách thửa có diện tích tối thiểu 100m2 sau khi trừ chỉ giới xây dựng, mặt tiền tối thiểu rộng 6m. Ngoài ra, phương án này cũng dự kiến quy định đối với các trường hợp đặc biệt và các trường hợp tồn đọng khác.
Tại kỳ họp thứ 13 – HĐND thành phố khóa 10 diễn ra mới đây, những vướng mắc của chủ sở hữu quyền cử dụng đất cùng phương án về điều kiện tách thửa đất cũng đã được các đại biểu đề cập. Ông Nguyễn Ưng – PCT Thường trực HĐND thành phố nói: “Chúng ta sẽ tiếp tục nghiên cứu ý kiến của nhân dân, sẽ quy định cụ thể theo hướng thông thoáng hơn cho người dân nhưng phải đảm bảo sự phát triển của thành phố”.
Hy vọng, tới đây, phương án tách thửa đất sẽ được thành phố đề nghị cấp trên ban hành trong thời gian sớm nhất, tạo cơ sở pháp lý và điều kiện thuận lợi để thực hiện quyền và lợi ích hợp pháp của chủ sở hữu quyền sử dụng đất, góp phần xây dựng Hội An – Thành phố sinh thái phát triển bền vững./.
Quốc Hải