Nghề trồng bắp nếp Cẩm Nam

Như một con tàu neo đậu giữa lòng sông Thu Bồn, Cẩm Nam là một cù lao nhỏ nằm bên cạnh phố cổ Hội An, quanh năm được bồi bắp phù sa từ các nhánh hạ lưu sông Thu Bồn đã tạo nên vùng đất màu mỡ, trù phú nuôi sống người dân nơi đây bằng những sản vật thiên nhiên ban tặng như hến, cá, tôm nước lợ, khoai sắn và đặc biệt là cây bắp nếp trồng ở các bãi bồi ven sông.

Là một địa phương có nhiều cồn bãi, diện tích đất canh tác không nhiều, lâu nay, người nông dân nơi đây đã tận dụng đất vườn, đất cồn bãi để trồng bắp nếp theo từng mùa vụ. Dãi dầu một nắng hai sương, mặc dù thu nhập vừa đủ sống nhưng họ luôn tự hào giữ gìn cây bắp nếp truyền thống của Cẩm Nam, gắn liền với nghề nông mà cha ông để lại.

Trồng cây bắp nếp lắm công phu, vất vả theo từng mùa vụ, mà lo lắng nhất là thời vụ đông xuân. Chỉ dài hơn các mùa vụ khác 10 ngày thôi nhưng những năm thời tiết bất thường có thể kéo dài trên 3 tháng và người nông dân luôn trong tình trạng thấp thỏm lo toan với thời tiết đổi thay, có khi phải giành giật và mất trắng trước những cơn bão lũ tràn về. Đó là chưa kể lúc bắp ra hoa kết hạt gặp phải sương mù, sương muối tạo môi trường cho sâu bệnh phát triển nhanh. Vất vả đến với người nông dân càng nhiều, họ đi từng hàng, từng luống, vạch từng trái, bắt từng con sâu gây hại bằng những động tác hết sức nhẹ nhàng, cẩn thận. Giai đoạn này nếu không xử lý sớm đúng quy trình, sâu phát triển nhanh, trái bắp sẽ bị bệnh, giảm giá trị dinh dưỡng, dẫn đến giảm sút nguồn thu nhập trong năm.

Nông dân Cẩm Nam luôn hạn chế thấp nhất việc phun thuốc trừ sâu lên bắp nếp, tránh ảnh hưởng đến người sản xuất và người tiêu dùng. Vậy nên người nông dân phải cần cù, dành thêm nhiều thời gian để chăm bón.

Vào mùa thu hoạch, Cẩm Nam càng rộn lên niềm vui được mùa. Để trái bắp có vị thơm ngon, người đi bẻ bắp phải canh chừng lúc trời gần sáng, màn sương còn dày là thời điểm hạt bắp đang căng mọng. Bắp bẻ ra khỏi cây, đưa về lò nấu. Việc này được làm nhanh, nếu không hạt bắp sẽ bị mất nước, giảm ngọt và hương vị thơm dẻo cũng sẽ giảm theo.

Bắp nếp Cẩm Nam đã đi vào cuộc sống của người dân nơi đây theo cùng những lời hứa hẹn mà mọi người luôn nâng niu từ những lời gởi gắm của cha ông, của tổ Thần nông rằng: Hãy giữ gìn thật tốt và lâu dài cây bắp nếp của quê hương mình, hãy chịu khó, khổ với đất trời, chăm bón cho bắp xanh tươi, cho hạt dẻo mềm, để bắp nếp Cẩm Nam theo cùng mọi người, đi về muôn hướng.

Cho đến bây giờ, bắp nếp Cẩm Nam vẫn còn nguyên vẹn, được lớp lớp phù sa quanh năm phủ đầy sức sống và đang được nâng lên thành sản phẩm du lịch của Hội An, của Cẩm Nam, ngang tầm với sự phát triển của quê hương trong thời đại mới

Ngày hội bắp nếp Cẩm Nam năm 2024 này, người dân nơi đây sẽ tiếp tục phát huy giá trị cây bắp nếp như là một nét văn hóa ẩm thực truyền thống của quê hương, khẳng định thương hiệu bắp nếp Cẩm Nam, một sản phẩm không thể thiếu với du khách, góp phần làm nên nét đặc trưng trong ẩm thực của Hội An.

LÊ NGỌC CHIẾU