Vừa qua, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Sơn đã điều hành cuộc họp của BCĐ Tổng điều tra dân số và nhà ở của thành phố tham gia hội nghị trực tuyến của BCĐ Tổng điều tra dân số và nhà ở Trung ương cùng với 775 điểm cầu trực tuyến trên toàn quốc do đồng chí Vương Đình Huệ – Ủy viên BCT, Phó Thủ tướng Chính phủ làm Trưởng Ban, chủ trì tại Hà Nội.
Hội nghị tập huấn về công tác Tổng điều tra dân số và nhà ở do BCĐ thành phố tổ chức- Ảnh: Đỗ Huấn
Cuộc Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019 là cuộc Tổng điều tra lần thứ 5 tại Việt Nam kể từ khi đất nước thống nhất. Công tác điều tra gồm các giai đoạn chính là: Lập danh mục thôn, khối phố – Thành lập BCĐ các cấp – Vẽ sơ đồ nền xã phường và phân chia địa bàn điều tra, địa bàn nhân khẩu đặc thù – Tập huấn quản lý và lập bảng kê – Lập bảng kê số nhà, sô hộ, số người – Tập huấn nghiệp vụ và công nghệ thông tin Tổng điều tra – Rà soát, cập nhật bảng kê trên hệ thống quản lý chung – Thu thập thông tin tại hộ bằng phương pháp sử dụng thiết bị điện tử di dộng (CAPI) – Làm sạch, ghi mã ngành, mã nghề và nhập tin phiếu điều tra bằng giấy – Tích hợp chung cơ sở dữ liệu từ phiếu điện tử, phiếu giấy, dữ liệu từ các Bộ ngành tổ chức điều tra riêng vào dữ liệu chung – Tổng hợp, phân tích, công bố.
Mục đích, ý nghĩa cuộc Tổng điều tra lần này được Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ nêu rõ là để thu thập thông tin cơ bản về dân số và nhà ở toàn quốc phục vụ công tác nghiên cứu, phân tích quá trình phát triển dân số và nhà ở. Thứ hai là đáp ứng nhu cầu thông tin để đánh giá kết quả thực hiện các kế hoạch phát triển KTXH giai đoạn 2011 – 2020, đồng thời là cơ sở rất quan trọng để xây dựng kế hoạch và hoạch định chiến lược phát triển KTXH đến năm 2030, tầm nhìn đến 2045. Như vậy, có các mốc rất quan trọng gắn với kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng CSVN và 100 năm thành lập nước Cộng hòa XHCN Việt Nam. Thứ ba là phục vụ cho công tác giám sát thực hiện Nghị quyết của BCH TƯ khóa XII về công tác Dân số trong tình hình mới. Thứ tư là giám sát các mục tiêu phát triển bền vững của LHQ mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết. Thứ năm là cung cấp thông tin để xây dựng cơ sở dữ liệu tổng hợp của quốc gia…
Điểm mới trong Tổng điều tra lần này là ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong tất cả các công đoạn từ công tác chuẩn bị xây dựng mạng lưới, thu thập thông tin, kiểm tra và nghiệm thu số liệu, xử lý số liệu đến công bố kết quả. Trong đó áp dụng hai hình thức thu thập thông tin mới, đó là sử dụng thiết bị điện tử di động (CAPI) trong thu thập thông tin và sử dụng phiếu trực tuyến để các hộ dân cư tự cung cấp thông tin qua mạng Internet. Cùng với đó là việc đổi mới hình thức quản lý và sử dụng số liệu theo hướng quản lý dữ liệu tập trung và sử dụng phân tán.
Cuộc Tổng điều tra chính thức bắt đầu lúc 0 giờ ngày 1.4.2019. Đến nay, TP.Hội An đã triển khai hoàn thành công tác lập danh mục thôn/ khối phố với 77 thôn, khối phố trên toàn địa bàn. Công tác thành lập BCĐ và Văn phòng BCĐ cũng được hoàn tất, bộ phận Chi cục Thống kê và cán bộ phụ trách Thống kê các xã phường làm thường trực Văn phòng và các Phó Chủ tịch UBND trực tiếp làm Trưởng BCĐ. Cả 13 xã phường đã được vẽ sơ đồ nền, phân chia 148 địa bàn với bình quân 135 hộ/1 địa bàn và 35 địa bàn đặc thù (gồm chùa chiền, nhà thờ, ký túc xá, nhà tập thể của các doanh nghiệp…). Công tác lập bảng kê số nhà, số hộ, số người cũng được hoàn thành với các lớp tập huấn nghiệp vụ quản lý, cán bộ điều tra, cán bộ chuyên trách… Cạnh đó, công tác lập bảng kê và cập nhật bảng kê trên hệ thống quản lý chung cũng được hoàn thành và nghiệm thu vào ngày 15.1.2019 với 148 bảng kê hộ và 35 bảng kê nhân khẩu đặc thù được cập nhật lên trang Mạng lưới điều tra theo đúng hướng dẫn của BCĐ Tổng điều tra.
Cẩm Thanh được xác định là địa bàn quy mô lớn, phân bố các hộ dân cư phức tạp- Ảnh: Đỗ Huấn
Hiện nay, lãnh đạo thành phố và BCĐ Tổng điều tra dân số và nhà ở thành phố đang tiếp tục tổ chức tập huấn nghiệp vụ và công nghệ thông tin Tổng điều tra cho 135 thành viên về điều tra phiếu mẫu và phiếu toàn bộ. Riêng các xã phường có quy mô địa bàn lớn, phân bố các hộ dân cư phức tạp như Cẩm Thanh, Cẩm Nam, Minh An, Sơn Phong được tăng thêm mỗi đơn vị 12 điều tra viên.
Theo đánh giá của BCĐ Tổng điều tra dân số và nhà ở của thành phố, công tác này bên cạnh những thuận lợi cũng có những khó khăn cần tập trung chú ý. Tổ trưởng tham gia Tổng điều tra là cán bộ Văn phòng Thống kê nên có tinh thần trách nhiệm cao và nắm bắt tốt nghiệp vụ. Các điều tra viên tham gia còn trẻ, có khả năng tiếp thu, ứng dụng và sử dụng thành thạo các thiết bị di động cầm tay. Hầu hết các lớp tập huấn nghiệp vụ đều có sử dụng đăng ký mạng 3G, 4G nên không bị nghẽn mạng khi thực hành. Tuy vậy, chương trình điều tra cài đặt cho CAPI chưa được ổn định nên còn bị lỗi khi học viên thực hành. Nhiều điều tra viên là cán bộ xã phường nên gặp khó khăn khi bố trí tham gia tập huấn dài ngày.
Dẫu vậy, BCĐ vẫn khẳng định quyết tâm và tìm các giải pháp khắc phục để tổ chức cuộc Tổng điều tra trên địa bàn thành phố đạt kết quả tốt nhất. Nội dung cuộc Tổng điều tra được Phó Thủ tướng Chính Phủ Vương Đình Huệ xác định gồm 10 nội dung chính: tình hình dân số, tình trạng di cư, trình độ học vấn và chuyên môn kỹ thuật, tình trạng khuyết tật, tình trạng hôn nhân, mức độ sinh – chết – phát triển dân số, tình hình đăng ký khai sinh của trẻ em, tình hình lao động việc làm, thực trạng về nhà ở, điều kiện sinh hoạt cơ bản của dân cư.
Giờ ra quân Tổng điều tra đồng loạt tiến hành trên cả nước là vào lúc 0 giờ ngày 1 tháng 4 năm 2019. Như vậy, chẳng còn bao nhiêu ngày nữa, giờ ra quân điều tra thực địa chính thức bắt đầu. BCĐ thành phố đang tập trung rà soát, cập nhật địa bàn điều tra chính xác theo thực tế và phối hợp đẩy mạnh, đổi mới hiệu quả công tác tuyên truyền, chuẩn bị sẵn sàng cho giờ triển khai thực hiện lúc 0 giờ ngày 1 tháng 4.
Đỗ Huấn