Từ năm 2011 đến nay, chương trình mục tiêu quốc gia dân số sức khỏe sinh sản kế hoạch hóa gia đình tại Hội An đã đạt được những kết quả quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng dân số địa phương…
Hằng năm, UBND thành phố đã kiện toàn Ban chỉ đạo và triển khai chương trình mục tiêu quốc gia dân số sức khỏe sinh sản kế hoạch hóa gia đình đến các tất cả các cơ quan đơn vị địa phương, đồng thời tham mưu Thành ủy tăng cường sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng và sự phối hợp của các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội trong việc thực hiện công tác dân số sức khỏe sinh sản kế hoạch hóa gia đình.
Nhờ được triển khai đồng bộ, đều khắp, từng cơ quan đơn vị xã phường đã xây dựng kế hoạch hoạt động, với nhiều cách làm phù hợp với tình hình thực tiễn. Cùng với việc tăng cường truyền thông chuyển đổi hành vi của các nhóm đối tượng tại cộng đồng, thành phố cũng đã đầu tư nguồn lực, đảm bảo hậu cần và cung cấp dịch vụ kế hoạch hóa gia đình ngay tại tuyến cơ sở. Người dân được tiếp cận và sử dụng dịch vụ, số cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ quan tâm chăm sóc sức khỏe sinh sản và áp dụng các biện pháp tránh thai hiện đại ngày càng tăng.
Chăm sóc sức khỏe sinh sản kế hoạch hóa gia đình tốt, chất lượng dân số được nâng cao- Ảnh: Lê Hiền
Từ khi triển khai chương trình nâng cao chất lượng dân số, với 3 nội dung: Sàng lọc trước sinh, sơ sinh; giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh; tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân, người dân địa phương đã được thụ hưởng nhiều lợi ích thiết thực. Ngoài bệnh viện đa khoa Hội An, Trung tâm Dân số kế hoạch hóa gia đình thành phố cũng đã phối hợp với bệnh viện Thái Bình Dương thực hiện chương trình sàng lọc trước sinh, sơ sinh. Nhờ vậy, số lượng bà mẹ mang thai tham gia sàng lọc trước sinh và số trẻ sơ sinh được sàng lọc nâng lên đáng kể.
Để từng bước giảm thiểu mất cân bằng giới tính khi sinh, các ngành hữu quan đã phối hợp tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, cùng các địa phương tổ chức hội thảo, nói chuyện chuyên đề, tư vấn trực tiếp cho các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, hạn chế hành vi không phù hợp với quy luật tự nhiên, lựa chọn thai nhi. Hoạt động này đã góp phần đảm bảo sức khỏe sinh sản và kế hoạch hóa gia đình. Quân dân chính nhiều thôn, khối phố đã theo dõi, bám sát đối tượng trong độ tuổi sinh đẻ để tuyên truyền vận động không lựa chọn giới tính khi sinh, ngay cả khi có thể sinh con một bề. Từ đó, nhiều địa bàn đã xây dựng thành công thôn khối phố không có người sinh con thứ 3 trở lên, điển hình như khối Tân Thanh, phường Tân An, khối An Định, phường Minh An, Phước Trạch (Cửa Đại)… Là cộng tác viên dân số của khối Tân Thanh, khối phố 14 năm liền không có người sinh con thứ 3 trở lên ở phường Tân An, bà Trần Thị Nhẹ cho biết: “Khối phố Tân Thanh hiện nay có 175 cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ. Muốn đạt được khối phố không sinh con thứ 3 trở lên, cũng như là khối phố văn hóa nhiều năm liền không có người sinh con thứ 3 trở lên, các tổ dân phố phải chịu khó theo dõi nắm bắt tâm lý vợ chồng và các biến động về dân số. Ở khối phố chúng tôi có dịch vụ cho thuê nhà, khi đến tạm trú tạm vắng phải làm giấy cam đoan không sinh con thứ 3, nhất là những chị sinh con một bề, có nguy cơ sinh 3 thì mình quản lý chặt chẽ các đối tượng đó..”
Những năm gần đây, công tác tư vấn khám sức khỏe tiền hôn nhân đã được quan tâm triển khai thực hiện. Trung tâm Dân số kế hoạch hóa gia đình phối hợp với các tổ chức hội đoàn thể như nông dân, phụ nữ, đoàn thanh niên duy trì các câu lạc bộ tiền hôn nhân, nhằm ngay từ đầu trang bị, cung cấp thông tin, giáo dục kỹ năng sống, phòng tránh các bệnh lây qua đường tình dục, phòng ngừa mang thai ngoài ý muốn cho tuổi vị thành niên.
Khi thực hiện đề án kiểm soát dân số vùng biển, đảo, ven biển, thành phố và các xã phường đã thành lập đội lưu động làm nhiệm vụ đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, kế hoạch hóa gia đình. Các xã phường đã phối hợp với các đơn vị hữu quan để đưa các chương trình y tế sức khỏe sinh sản tới cộng đồng dân cư. Nhờ vậy, đã có hàng ngàn lượt phụ nữ được thăm khám và sử dụng các dịch vụ hỗ trợ ngay tại tuyến cơ sở. Là phường có mật độ dân số cao nhất thành phố, nhiều cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, đại đa số các hộ đều kinh doanh buôn bán hoặc đánh bắt thủy sản, giờ giấc không ổn định, phường Minh An đã có nhiều biện pháp nâng cao chất lượng dân số. Đảng ủy phường ban hành nghị quyết chuyên đề về công tác dân số, mỗi năm trích 1% ngân sách chi thường xuyên (40 triệu đồng) để tập trung nâng cao chất lượng dân số tại cộng đồng. Ngoài việc mở các lớp truyền thông phổ biến kiến thức, phường Minh An còn tăng cường tuyên truyền trên hệ thống truyền thanh và loa lưu động, đưa nội dung công tác dân số vào bản tin nội bộ để cấp phát tới từng hộ dân theo lịch mỗi quý một kỳ. Trong công tác khen thưởng cuối năm, phường biểu dương và tặng thưởng để các hộ gia đình và các khối phố phấn khởi thực hiện công tác dân số. Ông Lê Ngọc Anh, Phó Bí thưĐảng ủy phường Minh An nói:“Chúng tôi cũng tham mưu đưa tất cả các chỉ tiêu công tác dân số kế hoạch hóa gia đình vào phong trào xây dựng nếp sống văn minh gia đình văn hóa, xây dựng khu dân cư tiên tiến, xét cuối năm căn cứ vào đó để khen thưởng nên đã tác động đến công tác dân số và gia đình. Chúng tôi chỉ đạo thường xuyên nắm bắt địa bàn nắm chắc từng đối tượng cụ thể để tăng cường công tác tuyên truyền. Khi triển khai các đợt chiến dịch, toàn bộ quân dân chính khối phố kể cả các đảng viên đều được phân công phân nhiệm kèm cặp các đối tượng, vận động đến khám sức khỏe và thực hiện các biện pháp tránh thai. Tỷ suất sinh thô đến năm 2014 là 8,8 phần nghìn, sinh con thứ 3 giảm dần qua các năm, một khối phố 7 năm liền và một khối phố 3 năm liền không có người sinh con thứ 3 trở lên”
Theo thống kê, giai đoạn 2011 – 2015, Hội An cơ bản đạt được những mục tiêu đề ra trong công tác dân số, sức khỏe sinh sản kế hoạch hóa gia đình. Trong đó, tỉ suất sinh thô ở mức ổn định, không quá 12 phần nghìn/năm. Tổng tỷ suất sinh được duy trì ở mức thấp hợp lý là 1,5- 2 con/1 phụ nữ. Đặc biệt đến nay, hằng năm thành phố có hơn 5.000 cặp vợ chồng lựa chọn sử dụng biện pháp tránh thai mới. Các hoạt động nâng cao chất lượng dân số được triển khai hiệu quả, góp phần cải thiện sức khỏe người dân. Số hộ gia đình nuôi con khỏe, dạy con ngoan ngày càng tăng tại từng cộng đồng dân cư. Nhìn nhận những kết quả đã đạt được trong công tác dân số tại địa phương, ông Nguyễn Văn Sơn, Phó Chủ tịch UBND thành phố cho rằng: “Chúng ta đã làm thay đổi thay đổi nhận thức của người dân và các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ về công tác kế hoạch hóa gia đình. Từ đó đã đem lại kết quả cụ thể trong từng địa bàn. Chúng ta cũng đã xây dựng nhiều mô hình và cũng đã có nhiều phường, thôn khối phố xây dựng thành công mô hình thôn khối phố không có người sinh con thứ 3. Không phải dễ dàng vì hiện nay khi kinh tế khá giả lên rồi, một số gia đình muốn sinh thêm con thứ 3, do đó công tác vận động theo dõi quản lý phải thường xuyên chặt chẽ và hết sức sâu sát thì mới đem lại những kết quả như chúng ta đã đạt được.”
Có thể thấy, năm năm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về dân số sức khỏe sinh sản kế hoạch hóa gia đình, Hội An đã đạt được những kết quả quan trọng, trở thành tiền đề để nâng cao chất lượng dân số trong những năm đến.
Lê Hiền