Trong chiến lược phát triển du lịch của Quảng Nam, TP.Hội An được xác định là trọng điểm của vùng Đông Bắc tỉnh, trong đó xã Cẩm Kim có vai trò là cầu nối giữa Di sản văn hóa đô thị cổ Hội An với các vùng phía Nam sông Thu Bồn như: Triêm Tây, Bàn Thạch, Trà Nhiêu, di sản văn hóa thế giới Mỹ Sơn… Do vậy phát triển xã Cẩm Kim theo hướng du lịch là mũi nhọn sẽ có sức hút và lan tỏa sâu rộng trong tương lai.
Cẩm Kim là địa phương có tiềm năng, lợi thế về không gian, cảnh quan, về vị thế phát triển và văn hóa nhân văn khá dồi dào, có khả năng đáp ứng yêu cầu cho việc xây dựng làng quê, làng nghề sinh thái, phù hợp với định hướng xây dựng Hội An – thành phố sinh thái, văn hóa và du lịch. Là xã cù lao nằm bên bờ Nam hạ lưu sông Thu Bồn thuộc vùng đệm của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm – Hội An, Cẩm Kim có hệ động thực vật, hệ sinh thái phong phú. Hệ thống sông rạch, mặt tiếp xúc sông khá lớn, cộng với các đặc trưng của mô hình làng quê sông nước như cồn bãi, công trình kiến trúc cổ, đường làng, rặng tre, đồng lúa… còn tương đối nguyên vẹn – là giá trị tài nguyên vô cùng lớn để Cẩm Kim có thể khai thác, phát triển du lịch sinh thái, du lịch xanh bền vững. Ông Nguyễn Thế Hùng – Phó Chủ tịch UBND thành phố cho rằng: “Duy nhất Cẩm Kim là một địa phương đến thời điểm hiện tại còn hội đủ những điều kiện cần thiết để trở thành nguồn dự dự trữ tài nguyên rất là quý về mặt không gian phát triển của Hội An. Nếu giữ được những gì tốt đẹp nhất của Cẩm Kim thì sẽ đem lại sự đổi thay và lợi ích rất lớn không chỉ cho dân Cẩm Kim mà cho cả Hội An”.
Trong thời gian qua, sản xuất nông nghiệp được xác định là ngành kinh tế chủ đạo của xã Cẩm Kim, lấy kinh tế hộ làm nòng cốt phát triển theo hướng đa ngành nghề, phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp an toàn, sạch và có giá trị tăng cao. Bên cạnh việc giữ ổn định diện tích đất sản xuất lúa, người dân địa phương còn mở rộng diện tích các loại cây trồng đã được khẳng định như: loại cây thực phẩm (bắp nếp, ớt, rau màu…), loại cây cây ăn quả (dưa hấu, đu đủ, mít, chuối…), cây công nghiệp (bông, lạc, cói…). Phát triển diện tích nông nghiệp hữu cơ với nhiều nhóm cây trồng và vật nuôi thích hợp, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất để nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị và hiệu quả kinh tế. Trong sản xuất nông nghiệp còn có chăn nuôi, khai thác thủy sản… cũng được xác định phát triển theo hướng sạch, an toàn. Đồng thời sản xuất nông nghiệp ở Cẩm Kim phát triển còn gắn với việc cung cấp nguyên liệu để phục vụ các nghề thủ công truyền thống và dịch vụ du lịch.
Về với Cẩm Kim còn phải nói là về với làng mộc truyền thống Kim Bồng vốn nổi tiếng từ xa xưa, tích hợp nhiều giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể. Trong những năm qua, tuy chưa được đầu tư và phát triển xứng tầm nhưng làng nghề truyền thống này đã thu hút lượng du khách nhất định đến tham quan, trải nghiệm. Được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia vào tháng 11.2016, nghề mộc Kim Bồng chắc chắn là tiềm năng, lợi thế đặc trưng của Cẩm Kim trong quá trình phát triển ngành TTCN và du lịch dịch vụ trong thời gian tới. Đặc biệt, Cẩm Kim nằm kề cận khu đô thị cổ Hội An – di sản văn hóa thế giới, vừa là hành lang kết nối vừa là vành đai mở rộng không gian phát triển du lịch của Hội An. Đây là những lợi thế cơ bản để lựa chọn hướng phát triển ngành kinh tế du lịch ở Cẩm Kim. Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Trần Ánh xác định: “Dần dần phấn đấu đưa ngành kinh tế du lịch dịch vụ trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của xã với mục đích là khai thác tối đa những tiềm năng lợi thế về sinh thái, văn hóa, nhân văn để phát triển”.
Năm 2023, thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND TP.Hội An đã xây dựng và triển khai thực hiện dự án “Phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn giá trị bản địa và hệ sinh thái tự nhiên tại làng mộc Kim Bồng, xã Cẩm Kim”. Thời gian thực hiện từ năm 2023 đến 2025. Tổng kinh phí thực hiện dự án hơn 30,2 tỷ đồng; trong đó nguồn kinh phí nông thôn mới của Trung ương gần 15 tỷ đồng, nguồn đối ứng của tỉnh Quảng Nam gần 6 tỷ đồng và nguồn đối ứng của TP.Hội An hơn 9,5 tỷ đồng.
Mục tiêu của dự án là phát huy, khơi dậy tiềm năng các giá trị văn hóa truyền thống, bản địa và bảo tồn, phát triển làng nghề truyền thống mộc Kim Bồng. Đồng thời bảo vệ và phát huy hệ sinh thái tự nhiên của xã Cẩm Kim, phát huy vai trò chủ thể của người dân, cộng đồng, thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị du lịch hiệu quả. Khi triển khai dự án sẽ gắn kết chặt chẽ và thúc đẩy nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới tại xã Cẩm Kim.
Thành phố cũng đã có chính sách tiếp tục đầu tư về cơ sở hạ tầng, tổ chức lại không gian làng nghề mộc Kim Bồng, không gian các làng nghề truyền thống như: đóng sửa tàu thuyền, đan chiếu, làm mì, làm bánh tráng… Không gian các làng nghề phải là không gian “sống” gắn với các dịch vụ phục vụ trải nghiệm của du khách. Bên cạnh đó, lãnh đạo thành phố còn yêu cầu chú trọng bảo vệ, cải tạo cảnh quan để tạo không gian phát triển kinh tế, trọng tâm là cảnh quan nông nghiệp, cảnh quan nông thôn, cảnh quan làng nghề và cảnh quan sông nước, cồn bãi. Ông Phan Trọng Nhân – Bí thư Đảng ủy xã Cẩm Kim cho biết, lãnh đạo địa phương đã và đang tiếp tục tuyên truyền vận động nhân dân khôi phục lại những hàng rào xanh, trồng nhiều cây xanh và chăm sóc, bảo vệ một cách phù hợp nhất để cùng với những sản phẩm từ những cánh đồng đất màu, đất lúa, tạo nên sản phẩm đặc trưng riêng có, thu hút du khách đến ngày càng nhiều hơn
Từng bước chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp là chủ đạo sang du lịch – dịch vụ – thương mại là mũi nhọn, lãnh đạo TP.Hội An xác định trong tương lai Cẩm Kim sẽ trở thành vùng du lịch làng quê – làng nghề sinh thái và là sản phẩm du lịch đặc trưng của Hội An.
ĐỖ HUẤN