Du khách đến phố cổ Hội An mỗi ngày mỗi đông đã và đang nảy sinh rất nhiều vấn đề về trật tự, văn minh đô thị. Chính vì thế, lo những chuyện thường ngày trong phố cổ cũng là giữ cho Hội An luôn là một điểm đến an toàn.
Chuyện thường ngày
Một buổi sáng cuối tháng 5, trong khi vào khu vực trung tâm phố cổ Hội An để tác nghiệp, chúng tôi thấy một người phụ nữ ngồi khóc tại ngã tư đường Hoàng Văn Thụ – Nguyễn Thái Học. Khi hỏi thăm, người phụ nữ này, kể: “Anh em quy tắc bắt tôi trong khi đang ngồi ăn cơm trong góc đường. Thà tôi ngồi cô bán, anh em bắt thì cam lòng”.
Người phụ nữ tên là Dương Thị Cam, sinh năm 1958, trú xã Điện Phương, huyện Điện Bàn. Nhiều năm qua, bà Cam buôn bán đậu hũ trong khu vực phố cổ Hội An, bà khóc vì bị Đội Kiểm tra Trật tự Đô thị phường Minh An lập biên bản tạm giữ gánh.
Trao đổi với Đội Kiểm tra Trật tự Đô thị phường Minh An mới biết, vào lúc 11h15 phút ngày 22/5 vừa qua, Đội phát hiện bà Dương Thị Cam đang bán đậu hũ tại khu vực cấm bán hàng rong, Đội đã mời về cơ quan, lập biên bản xử lý vi phạm hành chính. Biên bản do Tổ Trưởng Phan Minh Tuấn ký với phương tiên buôn bán bị tạm giữ là 1 gánh đậu hũ bằng sắt.
“Bà Cam đã nhiều lần được nhắc nhỡ nhưng vẫn cố tình vi phạm. Và như đã biết, sau khi sắp xếp lại trật tự kinh doanh trong khu phố cổ, thành phố đã quy định cấm buôn bán hàng rong trên nhiều tuyến đường. Tuy nhiên, nhiều người vẫn cố tình và Đội đã phải liên tục nhắc nhỡ, nhắc nhỡ nhiều lần mới lập biên bản tạm giữ phương tiện buôn bán.” – Ông Phan Minh Tuấn, cho hay.
Quày bán nước giải khát tại ngã tư đường Hoàng Văn Thụ – Nguyễn Thái Học- Ảnh: Quốc Hải
Về trường hợp này, một người phụ nữ bán nước giải khát đã 17 năm qua trong khu vực, nói: “Tôi thấy anh em họ giữ gánh như thế là đúng, pháp luật là đúng chứ vi phạm mấy lần rồi. Nhiều người coi thường quá, nhiều bà bị nhắc nhỡ lại chửi anh em Đội kiểm tra không ra chi. Bổn phận họ phải làm mới giữ được khu phố cổ chớ”.
Thực tế, những chuyện như trên xảy ra thường xuyên trong khu vực trung tâm phố cổ Hội An. Theo ông Nguyễn Hai – Phó Giám đốc Trung Tâm Xúc tiến Du lịch Quảng Nam, phụ trách Trung Tâm hỗ trợ Du khách Quảng Nam, có trụ sở tại Hội An, thì mỗi ngày, đơn vị đã phối hợp với các cơ quan, đơn vị chức năng của Hội An giải quyết hàng chục vụ việc. “Du khách phàn nàn về những người bán hàng rong, các dịch vụ ghe thuyền, vé tham quan,… Chúng tôi đã phối hợp với nhiều đơn vị như Công An, Đội quy tắc, UBND các phường,… để hỗ trợ”.
Nỗ lực giữ gìn
Nhiều năm qua, để hỗ trợ cơ quan quản lý Nhà nước trong việc giữ gìn trật tự, văn minh trong khu vực phố cổ, thành phố Hội An đã thành lập Đội Kiểm tra quy tắc và Đội Kiểm tra Trật tự Đô thị phường Minh An.
Trao đổi về những người làm công tác này, ông Nguyễn Văn Sơn – Phó Chủ tịch UBND thành phố, nói: “Hội An không có cảnh sát du lịch nên các thành viên trong Đội làm luôn việc giữ gìn trật tự và hỗ trợ cho du khách khi cố những vấn đề nảy sinh trong khi tham quan. Tôi ví dụ, du khách phản ánh việc mới mua đôi giày hay may áo thì bị rách, giá bán cơm gà quá cao, người bán hàng rong chặt chém, bu bám,… anh em kịp thời tham mưu cho thành phố xử lý ngay, đảm bảo quyền lợi cho du khách”.
Thành phố cũng đã biên soạn những quy tắc riêng dưới dạng tập gấp để hướng dẫn, khuyến khích người dân, người làm du lịch và du khách ở phố cổ có những ứng xử phù hợp với di sản văn hóa thế giới thông qua “Những điều cần biết về trật tự, kinh doanh, môi trường du lịch trong khu phố cổ”.
Tình trạng bu bám, chèo kéo khách trong khu phố cổ diễn ra hằng ngày- Ảnh: Quốc Hải
“Những điều cần biết” ghi rõ “Những điều nên làm” là sử dụng bảng hiệu có vật liệu truyền thống; vật dụng phục vụ kinh doanh ẩm thực, hàng hóa bằng chất liệu gỗ, tre; nhắc nhở và vận động du khách mua vé tham quan; lịch sự, vui vẻ, chân thành khi giao tiếp, ứng xử với khách; trồng các loại hoa, cây cảnh phù hợp; mặc trang phục lịch sự…
“Những điều không nên làm” là bán các hàng hóa hiện đại (đèn phát sáng, tranh cắt 3D…); buôn bán dưới lòng đường, trên cầu; sử dụng lều, bạt che chắn nơi buôn bán; treo lồng đèn cũ, hư hỏng, lồng đèn nhựa…; phơi vật dụng gia đình ở vỉa hè, ban công, trước sân; ăn mặc, sử dụng trang phục thiếu lịch sự. “Những điều cấm” gồm cò mồi, chèo kéo, ăn xin; quảng cáo khi chưa có giấy phép trên đường phố, trước nhà; phương tiện có động cơ (trừ xe của người khuyết tật); lưu hành các loại phương tiện có gắn loa phát lời mời mua bán hàng,…
“Mới đây, Thanh tra Sở VH-TT&DL đã điều động 2 thanh tra viên đứng điểm để hỗ trợ Hội An tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm, lập lại trật tự hoạt động kinh doanh du lịch tại Hội An. Thành phố cũng đã chỉ đạo Đội quy tắc thành phố phối hợp với Thanh tra Sở trong công tác thanh tra, kiểm tra lập lại trật tự tại các khu, điểm du lịch tránh tình trạng thanh tra, kiểm tra chồng chéo, gây phiền hà cho các cơ sở kinh doanh và du khách” – Ông Nguyễn Văn Sơn, cho biết thêm.
Quốc Hải