Nhằm tiếp thêm động lực cho con cháu vươn lên học tập, nhiều năm nay, tộc Phan Xuân (xã Cẩm Kim, thành phố Hội An) đã có nhiều cách làm hay trong công tác khuyến học khuyến tài. Nhờ vậy, con cháu trong tộc luôn nỗ lực học tập, đạt nhiều thành tích cao…
Khi những cánh đồng lúa của Cẩm Kim bắt đầu chắc hạt, báo hiệu thời điểm thu hoạch vụ hè thu sắp đến thì cũng là lúc con cháu tộc Phan Xuân phấn khởi trở về nhà thờ Tộc, (ở thôn Phước Thắng, xã Cẩm Kim, TP Hội An) để tham gia lễ tuyên dương và trao học bổng định kỳ hàng năm. Từ lâu, với các gia đình trong tộc, hoạt động này đã trở thành việc làm hết sức ý nghĩa, được con cháu háo hức chờ đợi. Vì vậy, ngay từ sáng sớm, các hộ sinh sống ở các vùng phụ cận như thành phố Đà Nẵng, huyện Duy Xuyên, Điện Bàn, Đại Lộc hay gần hơn là các xã phường tại Hội An, tất cả đều vượt đò về nhà thờ tộc. Trước đó, anh em trong tộc đã chuẩn bị chu đáo, từ phông rạp, bàn ghế, trà nước, quà tặng đến danh sách khách mời. Không ai bảo ai, mỗi người đều tự nguyện góp tay để lễ trao học bổng diễn ra trịnh trọng, nghiêm túc, giúp con cháu hiểu được nguồn cội và biết trân trọng tình cảm gắn bó dòng tộc, gia đình.
Con cháu về nhà thờ tộc Phan Xuân- Ảnh: Lê Hiền
Theo chia sẻ của các vị cao niên, thời kinh tế khó khăn, dù ở địa bàn thấp lụt, cách trở sông đò, nghèo nàn khốn khó, vậy mà biết bao người con của Tộc Phan Xuân đã đỗ đạt thành tài. Nhiều người đảm nhiệm những công việc trọng trách của thành phố, xã phường hoặc đỗ đạt học hàm, học vị cao, có người du học, sinh sống ở nước ngoài. Nhưng dù ăn đâu làm đâu, mọi người vẫn hướng lòng về quê nhà dòng tộc, nhớ về cội nguồn họ Phan Xuân. “Chim có tổ, người có tông”, “một giọt máu đào hơn ao nước lã”, đó là đạo lý làm người đầu tiên mà các thế hệ tộc Phan Xuân dày công trao truyền, dưỡng dục con cháu. Để rồi nối tiếp những việc làm hay đó, trong mỗi lần trao học bổng, con cháu dù ở xa xôi vẫn không quên góp chút tâm đức gây dựng phong trào hiếu học. “Một cây làm chẳng nên non, ba cây chụm lại nên hòn núi cao”, nhờ sự đồng lòng, đến nay, tộc Phan Xuân, Cẩm Kim đã gây dựng được 150 triệu đồng dành riêng cho quỹ khuyến học, gửi vào ngân hàng, lấy lãi tạo kinh phí phát thưởng hàng năm. Từ năm 2012 đến nay, Hội đồng gia tộc còn vận động các nhà tài trợ thường xuyên, điển hình như ông Phan Xuân Ít, Phan Xuân Long (hiện ở tại Đà Nẵng), ông Phan Xuân Nhẫn, Phan Xuân Tùng và con gái ông Phan Xuân Long (ở Hội An). Với tấm lòng thơm thảo và niềm mong mỏi con cháu ngày càng học hành tiến tới, không kể xa hay gần, khi biết con em tộc Phan Xuân học tốt nhưng không may ốm đau, bệnh tật, gia cảnh khó khăn, các thành viên trong hội đồng gia tộc tìm tới tận nơi để thăm hỏi, hỗ trợ, tiếp thêm động lực cho con cháu vượt qua hoàn cảnh, yên tâm học tập.
Không phụ lòng mong mỏi của các bậc tiền nhân, tại lễ trao học bổng mới đây, 80 gương mặt ưu tú từ bậc tiểu học đến cao đẳng, đại học và đặc biệt là 7 em học thạc sỹ đã tề tựu báo công thành tích học tập. Tính từ năm 2012 đến nay, tộc Phan Xuân đã phát thưởng cho gần 250 con em có thành tích học tập, rèn luyện tốt. Các em chính là niềm tự hào của gia đình, là những “mầm xanh” của tộc Phan Xuân trong vận hội mới, trở thành gương sáng cho con em trong tộc tiếp tục noi theo.
Em Phan Thị Khánh Ly- Học sinh lớp 11, trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn, TP Đà Nẵng, là con cháu tộc Phan Xuân chia sẻ: “Hôm nay con cảm thấy rất vui và rất hạnh phúc, cũng rất là biết ơn các ông, các bác, các cô chú trong gia tộc đã tổ chức khuyến học để khuyến khích động viên cho con cháu trong gia tộc học tập tốt hơn. Con rất cảm ơn và con cũng xin hứa sẽ học tập tốt hơn để không phụ lòng của hội đồng gia tộc”.
Nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của công tác khuyến học khuyến tài, ngoài việc tổ chức khen thưởng, những năm qua, hội đồng gia tộc Phan Xuân còn tranh thủ những lần lễ lạt, chạp mã, khi các gia đình có dịp tề tựu để tuyên truyền, vận động các hộ chăm lo cho con em học tập. Mọi người cùng trao đổi, chia sẻ lẫn nhau kinh nghiệm và cách làm của gia đình. Thông hiểu với nhau, cùng chung mục đích, các hộ đều đăng ký xây dựng gia đình hiếu học. Từ đó nhiều học sinh đã vượt qua hoàn cảnh, nỗ lực học tập tốt, không chỉ là học sinh giỏi của trường mà còn đạt được nhiều giải thưởng trong các kỳ thi cấp thành phố, tỉnh… Ông Phan Xuân Hùng, phó Ban Khuyến học Tộc Phan Xuân nói:“Xuất phát từ mục tiêu của dòng tộc là nhằm động viên khen thưởng kịp thời cho các cháu trong tộc, để các cháu nỗ lực học tập, giành những kết quả cao trong quá trình học tấp hằng năm, thứ nhất là để bản thân và gia đình có những người con người cháu giỏi giang, thứ hai là đào tạo những công dân tốt cho xã hội sau này và cũng thực hiện mục tiêu của Chính phủ về xây dựng dòng họ học tập, gia đình học tập đến năm 2020, Tộc Phan Xuân tổ chức các hoạt động khuyến học không ngoài mục đích phát triển xã hội học tập, dòng họ học tập, gia đình học tập, từ đó đào tạo ra những con người có tài có đức để sau này phục vụ cho xã hội trong tương lai”
Trao học bổng cho học sinh- Ảnh: Lê Hiền
Tin rằng, với những cách làm của tộc Phan Xuân, trong những năm đến, công tác khuyến học của tộc họ này sẽ khởi sắc hơn nữa, trở thành động lực, thôi thúc các thế hệ con cháu ra sức học tập, đỗ đạt thành tài, lập thân lập nghiệp, góp sức xây dựng và phát triển quê hương. Và cũng hy vọng rằng, phong trào khuyến học khuyến tài của tộc Phan Xuân sẽ góp phần thúc đẩy phong trào xây dựng xã hội học tập của xã Cẩm Kim nói riêng và TP Hội An nói chung phát triển hơn trong những năm đến, phù hợp đề án Xây dựng xã hội học tập của Chính phủ và kế hoạch của tỉnh Quảng Nam “Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng dân cư”.
Lê Hiền