Đúng ngày rằm tháng Tám âm lịch (10/9/2022), thành phố Hội An tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa nhân kỷ niệm 135 năm ngày mất của chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu (1887-2022).
Sáng ngày 10/9, tại Công viên tượng đài chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu (đường Nguyễn Tất Thành), UBND thành phố Hội An tổ chức lễ dâng hương tưởng niệm 135 năm ngày mất chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu, người lãnh đạo kiệt xuất của phong trào Cần Vương và Nghĩa hội Quảng Nam, bị thực dân Pháp và chính quyền phong kiến nhà Nguyễn hành hình tại pháp trường An Hòa – Huế ngày rằm tháng tám năm 1887.
“Con rất vinh dự được học tại ngôi trường mang tên nhà chí sĩ yêu nước Nguyễn Duy Hiệu. Con thay mặt các bạn học sinh xin hứa sẽ chăm ngoan học giỏi để xứng đáng với ngôi trường mang tên Nguyễn Duy Hiệu”- Em Nguyễn Lê Bảo Thy – Lớp 8/4 Trường THCS Nguyễn Duy Hiệu TP. Hội An, nói.
Nguyễn Duy Hiệu sinh năm Đinh Mùi – 1847, người làng Thanh Hà, huyện Diên Phước (nay là xã Cẩm Hà, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Ông thi đỗ Cử nhân năm Bính Tý (1876), đỗ Phó bảng năm Kỷ Mão (1879), lúc 32 tuổi được triều đình Tự Đức bổ nhiệm làm quan phụ đạo tại kinh thành Huế, phong Hồng lô Tự khanh, nên người đời gọi ông là Hường Hiệu. Hưởng ứng dụ Cần vương của vua Hàm Nghi, ông cùng Trần Văn Dư, Phan Bá Phiến và Tiểu La thành lập Nghĩa hội Quảng Nam. Phong trào gây nhiều tổn thất cho địch nhưng về sau bị quân Pháp và Nam triều đàn áp. Khi bị bắt giải về Huế, Nguyễn Duy Hiệu cương quyết không để dụ hàng nên bị kết án tử hình vào ngày rằm tháng 8 năm Bính Tuất (15 tháng 10 năm 1887), hưởng dương 40 tuổi.
Sau lễ dâng hương, lãnh đạo thành phố, các ban ngành, đoàn thể, xã phường, trường học tại thành phố Hội An và thị xã Điện Bàn đã tổ chức viếng và dâng hương tại nhà thờ, khu mộ chí sĩ ở thôn Bến Trễ, xã Cẩm Hà.
Ông Nguyễn Duy Cư – Cháu đời thứ tư của chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu, nói: “Nói chung, gia đình rất vinh dự được thành phố và các cấp quan tâm đến đến ông, chân thành cảm ơn. Gia đình cũng mong sự hỗ trợ của các cấp chính quyền để xây dựng chỗ thờ tự cụ nghiêm trang, đàng hoàng hơn”.
Cũng trong ngày 10/9, thành phố Hội An đã công bố quyết định của UBND tỉnh Quảng Nam về việc đặt tên và gắn biển cầu Nguyễn Duy Hiệu nằm ngay tại quê hương của chí sĩ. Đây là cây cầu bắc qua sông Cổ Cò, kết nối giữa Tp. Hội An và thị xã Điện Bàn của tỉnh Quảng Nam dài 242m, rộng 20,5m, tổng vốn đầu tư 315 tỉ đồng.
“Dịp kỷ niệm 135 năm ngày mất của chí sĩ, thành phố tập trung tuyên truyền trên phương tiện thông tin đại chúng các nội dung liên quan đến phong trào Nghĩa hội Cần Vương và chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu. Đặc biệt là tấm gương hy sinh cao cả của chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu” – Ông Tống Quốc Hưng – Trưởng Phòng VH&TT TP. Hội An, cho biết.
Hiện nay, thành phố Hội An đang tiếp tục tổ chức nhiều hoạt động tìm hiểu về thân thế và cuộc đời hoạt động của chí sĩ; về tấm gương trung liệt, nghĩa cử cao đẹp của chí sĩ trong tâm thức dân gian đồng thời triển khai công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di tích lịch sử liên quan đến chí sĩ Nguyễn Duy Hiệu,…
QUỐC HẢI