Dù đã có nhiều nỗ lực và đạt được kết quả thu cao so với các địa phương trong tỉnh nhưng mấy năm trở lại đây, Hội An thường chưa đạt vượt chỉ tiêu thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh, trong khi hầu hết các loại thuế còn lại đều đạt vượt. Năm 2016 này, thành phố xác định sẽ tập trung nhiều giải pháp hơn nữa để có thể thu đạt vượt chỉ tiêu loại thuế này.
Tổng kết công tác thuế năm 2015 vừa qua, thuế Công thương nghiệp ngoài quốc doanh của Hội An đạt hơn 96 tỷ đồng, dẫn đầu so với các sắc thuế còn lại. Tuy nhiên, theo đánh giá của Chi cục thuế thành phố, dù đã tăng 4,44% so với cùng kỳ năm 2014 nhưng kết quả đạt được vẫn được xem là thấp, chưa đủ 100% hoặc vượt dự toán pháp lệnh, dự toán phấn đấu và dự toán Hội đồng nhân dân thành phố giao như các loại thuế khác.
Nguyên nhân đạt thấp là do chính sách thuế thu nhập cá nhân thay đổi nên một phần mức thuế khoán giá trị gia tăng ở lĩnh vực thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh chuyển sang nộp thuế thu nhập cá nhân, phù hợp với chính sách thuế mới. Vì vậy đã làm giảm số thu ở lĩnh vực thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh 7,3 tỷ đồng. Nếu không vì sự thay đổi chính sách này, số thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh của thành phố sẽ đạt hơn 103 tỷ đồng, như vậy sẽ tương ứng với 101, 44%, vượt dự toán pháp lệnh, dự toán phấn đấu và dự toán Hội đồng nhân dân giao. Và nếu vậy, hẳn nhiên, thuế công thương nghiệp sẽ ở mức khá. Chi cục thuế TP cho rằng, sự thay đổi chính sách thuế này không chỉ tác động làm giảm số thuế công thương nghiệp quốc doanh của năm 2015 mà còn sẽ ảnh hưởng đến kết quả các năm tiếp theo, bởi tính thống nhất của chính sách thuế.
Song, đó chỉ là những thay đổi bất ngờ trong năm 2015. Còn trong các năm trước, dù được đánh giá đạt cao so với mức thu của các địa phương trong toàn tỉnh nhưng vì nhiều nguyên nhân khác nhau nên hầu như thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh của thành phố Hội An vẫn rất khó đạt vượt chỉ tiêu, trong khi các sắc thuế khác thường đạt cao, đạt vượt. Thực thế này và những giải pháp cần thiết để khắc phục trong năm 2016 được bà Huỳnh Thị Kim Dung – Trưởng Ban kinh tế xã hội – Hội đồng nhân dân cho rằng: “Năm 2016, thực ra tôi cũng thấy rằng rất là âu lo. Bởi một chỉ tiêu tôi theo dõi từ năm 2011 đến nay là thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh của chúng ta chưa có năm nào thu đạt. Đây là chỉ tiêu rất khó. Vậy mà năm nay, dự toán của Hội đồng nhân dân thành phố lại vừa mới giao loại thuế này tăng lên đến 120 tỷ, nghĩa là tiếp tục giao tăng gần 20 tỷ nữa so với năm 2015. Như vậy con số này rất là lớn. Nếu chúng ta không có các gói giải pháp và sự chỉ đạo hết sức mạnh mẽ, tác động đến các ban ngành địa phương thì rõ ràng thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh này sẽ khó mà đạt được.”
Lĩnh vực du lịch mỗi năm đem lại nguồn thu lớn cho thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh cho Hội An và tỉnh- Ảnh: Lê Hiền
Trên thực tế, có rất nhiều yếu tố chủ quan lẫn khách quan tác động đến kết quả thu thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh. Ví dụ như sự hợp tác của các doanh nghiệp, các hộ kinh doanh dịch vụ, việc khai báo thuế, công tác đôn đốc thu nợ đọng, kiểm tra thuế, hoàn thuế, hiệu quat sản xuất kinh doanh của các đơn vị, việc ngừng nghỉ hay tiếp tục sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp… Trăn trở trước việc mở rộng nguồn thu của địa phương, nhất là đối với mức thuế thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh của các cơ sở du lịch dịch vụ, cả cao cấp lẫn loại hình dịch vụ lưu trú trong dân, ông Ngô Bốn, Cục trưởng Cục thuế Quảng Nam nói: “Ở đây tôi quan tâm nhất là du lịch cao cấp có số tiền thuế đem lại lớn. Chứ còn tôi cũng chưa bàn đến du lịch quy mô nhỏ trong dân, tức là Homestay phát triển như thế nào. Nhưng nhìn chung vẫn thấy rằng, thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh của Hội An vẫn chưa thực sự “ngon” lắm. Tại vì số lượng doanh nghiệp Hội An thuộc khu vực thành phố quản lý cũng rất là nhiều, tới bảy, tám trăm đơn vị, trong đó cũng nhiều doanh nghiệp hoạt động du lịch. Vậy nhưng thuế công thương nghiệp vẫn chưa đạt chỉ tiêu dự toán (tất nhiên là một phần do thay đổi thuế thu nhập cá nhân). Chưa đạt như vậy có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Ví dụ như tình trạng sạt lở bờ biển năm ngoái cũng đã nói. Và có thể đâu đó trong quá trình phát triển du lịch của mình, Hội An cũng có những điểm cần phải nghiên cứu lại, để vừa thúc đẩy sản xuất kinh doanh, vừa tạo được nguồn thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh… ”
Năm nay, với quyết tâm khắc phục những tồn tại, khó khăn trong công tác thu thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh, ngay từ đầu, Chi cục thuế Hội An đã xác định giải pháp chủ yếu để hoàn thành chỉ tiêu, nhiệm vụ ngân sách là mở rộng, tăng cường các nguồn thu. Trong đó việc chống thất thu thuế trong lĩnh vực vận tải, xây dựng tư nhân, kinh doanh Homestay, kết hợp quản lý tốt các nguồn thu phát sinh trên địa bàn, xác minh cụ thể nguồn thu còn tiềm năng để đề xuất thu phù hợp được cho là những biện pháp căn cơ, cần thiết. Đối với các hộ sản xuất kinh doanh, Hội đồng tư vấn thuế xã phường và các tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn khối phố cũng cần nắm chắc danh sách theo từng địa bàn cụ thể, giúp cho việc kê khai, nộp thuế, nhất là đối với các trường hợp mới ra kinh doanh được công bằng, không bỏ sót đối tượng nộp thuế. Và điều quan trọng là chính quyền các cấp cũng sẽ hỗ trợ đắc lực hơn nữa để Chi cục thuế thành phố thực hiện tốt nhiệm vụ thu, nhất là khi năm 2016, mức thu thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh được Hội đồng nhân dân thành phố tiếp tục giao tăng so với năm ngoái. Điều này được Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Văn Dũng cho biết: “Riêng năm 2016 này, tôi cũng đã đề nghị còn có những gì vướng mắc, bất cập, chưa giải quyết, kể cả vấn đề phối hợp với các cơ quan phòng ban thì cần tháo gỡ ngay để thực hiện tốt công tác thu, để chúng ta thu tốt hơn trong năm 2016. Năm nay, Cục thuế tỉnh giao cho Hội An 320 tỷ. Mới đây, Hội đồng nhân dân thành phố đã thống nhất giao 440 tỷ, trong đó một số khoản giao thu tăng như thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh (120 tỷ, tăng 20 tỷ so với năm 2015) hay tiền sử dụng đất, các khoản thu tại xã… Như vậy là thành phố dự kiến tăng riêng các khoản thu từ Chi cục thuế lên khoảng 120 tỷ, cộng với các khoản thu từ vé tham quan, yến sào thì mới đảm bảo chi cho năm 2016. Vì vậy, chúng tôi đang phải tính toán, hỗ trợ cho Chi cục thuế làm tốt nhiệm vụ này trong thời gian đến.”
Như vậy, có thể nói, trong các biện pháp tăng cường thu thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh, việc phối hợp chặt chẽ giữa các ngành, địa phương có ý nghĩa rất quan trọng. Thực hiện tốt công tác này đồng nghĩa với việc sẽ có thêm sự hỗ trợ đắc lực từ phía các đơn vị, địa phương, cùng vào cuộc để công tác thu thuế công thương nghiệp ngoài quốc doanh ở Hội An đạt và vượt chỉ tiêu giao.
Lê Hiền