Đối thoại bàn tròn cấp cao về quản lý tổng hợp lưu vực sông

Sáng ngày 24 tháng 11, tại thành phố Hội An, Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) thông qua Sáng kiến Rừng ngập mặn cho Tương lai (MFF) phối hợp với Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam và Ủy ban Nhân dân thành phố Đà Nẵng tổ chức Đối thoại bàn tròn cấp cao về Quản lý tổng hợp lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn và vùng bờ Đà Nẵng – Quảng Nam: Một cách tiếp cận “Từ đầu nguồn xuống biển”.

Lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn là một trong số lưu vực sông lớn ở nước ta có ảnh hưởng trực tiếp xuống vùng bờ biển Quảng Nam-Đà Nẵng. Các hoạt động phát triển kinh tế cùng với cách tiếp cận quản lý tài nguyên nước hiện nay chưa hoàn toàn phù hợp. Đây chính là nhân tố làm suy giảm chức năng và sự sống của lưu vực và là yếu tố trở ngại cho phát triển kinh tế-xã hội của thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam trong tương lai. Chính vì vậy, lưu vực sông Vu Gia-Thu Bồn và vùng bờ biển Quảng Nam-Đà Nẵng được lựa chọn nghiên cứu nhằm áp dụng thử nghiệm phương thức quản lý mới này, trong đó có lưu vực sông Thu Bồn và bờ biển Hội An.

Quang cảnh cuộc đối thoại bàn tròn cấp cao- Ảnh: Quốc Hải

Tại cuộc đối thoại, một số chuyên gia cho rằng, lưu vực sông và vùng bờ biển là hai hệ thống tự nhiên liên kết với nhau về mặt không gian và có tầm quan trọng đặc biệt đối với tài nguyên nước và các dạng tài nguyên thiết yếu khác, phục vụ sự phát triển của quốc gia và đời sống con người. Thời gian qua, chính cách quản lý truyền thống, thiếu liên ngành, liên vùng và chưa xem xét ảnh hưởng của lưu vực sông tới vùng bờ biển hiện nay đang đẩy các lưu vực sông và vùng bờ biển vào thế phát triển thiếu bền vững.

Những năm qua, việc xây dựng các thủy điện ở vùng thượng nguồn hệ thống sông Vu Gia – Thu Bồn đã khiến cho lượng phù sa, cát chảy về vùng hạ du bị sụt giảm nghiêm trọng. Nạn khai thác cát ồ ạt ở lòng sông cũng làm cho lượng cát lòng sông càng thiếu hụt, ảnh hưởng đến dòng chảy, gây sạt lở bờ sông, bờ biển. Đây là một trong những nguyên nhân chính làm cho bờ biển Cửa Đại – Hội An bị sạt lở nghiêm trọng mà chưa có giải pháp căn cơ.

Đối thoại lần này hướng tới việc tăng cường phối hợp giữa các bên liên quan, đặc biệt là cơ chế phối hợp liên vùng, liên tỉnh giữa tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng để áp dụng thử nghiệm phương thức quản lý tổng hợp lưu vực sông và vùng bờ biển. Đồng thời chia sẻ thông tin, các bài học kinh nghiệm giữa các nhà khoa học, quản lý trong và ngoài nước liên quan; thảo luận dự thảo Thỏa thuận phối hợp giữa tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng áp dụng thử nghiệm “Quản lý tổng hợp lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn và vùng bờ Quảng Nam – Đà Nẵng” làm cơ sở cho lãnh đạo hai địa phương ký kết, triển khai thực hiện.

Quốc Hải