Trong những ngày qua, đứng trước thực trạng hoạt động “chui” của các hướng dẫn viên du lịch người Trung Quốc với những thông tin xuyên tạc lịch sử, sai lệch về văn hóa và truyền thống của đất nước Việt Nam cũng như một số địa danh du lịch, điểm đến tham quan ở miền Trung… chính quyền thành phố Hội An đã nhanh chóng vào cuộc, bàn thảo tìm giải pháp để tăng cường quản lý hoạt động hướng dẫn tham quan đối với du khách Trung Quốc khi đến Hội An.
Theo số liệu báo cáo của ngành chức năng, khoảng 3 năm gần đây lượng khách du lịch Trung Quốc đến Hội An có chiều hướng gia tăng. Năm ngoái đạt gần 50 nghìn lượt, 6 tháng đầu năm nay khoảng 40 nghìn lượt. Ngoài phố cổ, Cù Lao Chàm và rừng dừa nước Cẩm Thanh là những điểm đến được khách Trung Quốc ưa thích. Khách Trung Quốc tăng thì lượng du khách trong và ngoài nước tham quan phố cổ càng đông, người buôn bán kinh doanh du lịch càng mừng. Thế nhưng không chỉ “xuôi chèo, mát mái” vậy đâu! Một số nhân viên nhà hàng, tiệm buôn trong phố cổ cho biết: “Không bán cho họ cũng phiền toái, chứ gặp khách Trung Quốc thì mệt lắm. Họ không phóng khoáng, “chịu chơi” trong tiêu dùng, mua sắm như khách Tây, nhiều khi còn “cò kè bớt một thêm hai”. Thói quen sinh hoạt, ý thức giữ gìn vệ sinh của họ cũng làm khổ tụi em nhiều!”. Còn các anh chị em hướng dẫn viên du lịch của thành phố thì chia sẻ, dường như giữa khách Tây với khách Trung Quốc có khoảng cách xa do bất đồng về ngôn ngữ và văn hóa, hành vi ứng xử của họ lắm lúc cũng bất thường, chưa thực sự văn minh, gây rắc rối xung quanh.
Tăng cường quản lý khách tham quan và hướng dẫn viên du lịch để giữ gìn hình ảnh cũng như thương hiệu du lịch Hội An- Ảnh: Đỗ Huấn
Ông Nguyễn Sự – nguyên Bí thư Thành ủy, nguyên Chủ tịch UBND thành phố cũng đã có lần gặp “sự cố” với khách Trung Quốc. Ông kể lại: “Năm 2014, khi anh em tiến hành siết chặt vấn đề bán vé tham quan. Tôi đi kiểm tra và thấy có một đoàn khách Trung Quốc đi vào, được anh em hướng dẫn mời mua vé tham quan thì đoàn khách lấn anh em đi mà không thèm mua. Khi vào điểm tham quan anh em cản lại thì có một vị khách trong đoàn nhổ nước bọt và lấy chân dí dí chỗ nước bọt ấy, rồi phát ngôn một câu gì đó với thái độ mà tôi không chấp nhận được. Tôi mới hỏi chị kiểm soát viên là người ta nói gì? Chị ấy dịch và thuật lại là vị khách ấy nói rằng “Đất này là đất gì của tụi mày mà tụi mày đòi bán vé”. Sau đó tôi yêu cầu anh em bảo vệ và cả lực lượng kiểm soát từ chối đoàn khách này và đưa ra khỏi phố cổ. Tôi chưa kể đến những chuyện như khi vào những nhà hàng rất là đông nhưng người ta đã làm náo loạn nhà hàng đó lên bằng cách nói chuyện ồn ào, làm những chuyện ảnh hưởng đến mọi người xung quanh, rất thiếu tôn trọng!”
Cùng với việc gia tăng lượng khách Trung Quốc là sự xuất hiện tình trạng hướng dẫn viên là người Trung Quốc hoạt động “chui”. Tuy diễn ra không lộ liễu, tần suất cao như ở các nơi khác, chỉ mới phát hiện 1 trường hợp vi phạm nhưng lãnh đạo ngành chức năng khẳng định là có và phải dự lường để tăng cường kiểm tra, chấn chỉnh, bảo đảm đúng quy định, giữ gìn hình ảnh và thương hiệu du lịch Hội An. Chính quyền thành phố đã kiến nghị với Sở VH-TT và DL tỉnh Quảng Nam hỗ trợ về nhân sự công tác thanh tra, chỉ đạo Trung tâm VHTT có kế hoạch phối hợp với các công ty lữ hành khi đưa khách Trung Quốc đến cần làm việc cụ thể với Văn phòng hướng dẫn tham quan để bố trí người thuyết minh, giới thiệu di tích, điểm tham quan, hạn chế tình trạng để người Trung Quốc tự hướng dẫn, tự thuyết minh, có những thông tin sai lệch hoặc xuyên tạc về lịch sử – văn hóa của mảnh đất và con người Hội An – di sản văn hóa thế giới.
Các hội quán người Hoa là điểm đến không thể thiếu được khi du khách đến tham quan Hội An- Ảnh: Đỗ Huấn
Trước mắt, Văn phòng Hướng dẫn tham quan sẽ tăng cường bố trí thêm 4 thuyết minh viên tiếng Trung ngay tại những điểm mà khách Trung Quốc thường đến để có sự phối hợp, thuyết minh kịp thời song khó khăn chung của tỉnh Quảng Nam và của TP.Hội An hiện nay là thiếu hướng dẫn viên du lịch tiếng Trung, cả tỉnh cũng chỉ có 5 hướng dẫn viên tiếng Trung đã được cấp thẻ, không thể đáp ứng đủ nhu cầu từ các đoàn khách Trung Quốc đến Hội An ngày càng tăng như hiện nay. Đồng thời, chính quyền thành phố đã chỉ đạo các địa phương và ngành chức năng tăng cường hơn nữa công tác quản lý trên lĩnh vực này bởi vì đây chính là giải pháp căn bản và mang tính quyết định. Từ kinh nghiệm của người từng trải qua các cương vị lãnh đạo lâu năm của thành phố, ông Nguyễn Sự trao đổi: “Tập trung đào tạo đội ngũ hướng dẫn viên tiếng Trung cho nhiều bởi vì chúng ta chỉ có thể phản đối, hướng dẫn người ta một cách chính nghĩa khi chúng ta biết ngôn ngữ của họ, chứ nếu không thì họ nói gì chúng ta cũng không biết, kể cả khi nói không trúng, nói tầm bậy, hướng dẫn sai sự thật… chúng ta cũng không biết thì làm sao chúng ta khảo sát được. Việc khác nữa là các địa phương phải tăng cường công tác quản lý, bất cứ với thái độ nào của khác không tuân theo những quy định thì phải mời đơn vị tổ chức tham quan cho đoàn khách đó, yêu cầu không để tình trạng đó xảy ra. Nếu để xảy ra thì không chấp nhận cho vào tham quan”.
Với Hội An còn một giải pháp mạnh mẽ và hiệu quả khác chính là sức mạnh của cộng đồng người gốc Hoa đã cộng cư, cố kết với người dân bản địa hàng trăm năm qua, cùng nhau tạo dựng dáng hình và hồn cốt của mảnh đất “nhân tình thuận hậu, lá bông đủ màu”, làm nên những giá trị quý hiếm của khu đô thị cổ – di sản văn hóa thế giới đã và đang được bạn bè “bốn biển năm châu” yêu thích, tôn vinh. Chính họ bao năm qua đã là những sứ giả hòa bình, những “hướng dẫn viên nhân dân” đầy thiện cảm và chân thành đối với du khách muôn phương.
Đỗ Huấn